Καλή Κώμη-Αρματολίκι-Αχελώος-Μνημείο Βελουχιώτη, Αργιθέα, βόρεια Άγραφα

 Διαδρομή ιστορικής σημασίας που περιλαμβάνει και διάσχιση ποταμού στην καρδιά της Αργιθέας και του Αχελώου. Η εκκίνηση γίνεται από το σημείο που ο δρόμος πριν την Καλή Κώμη τέμνει το ρέμα Αρματολίκι. Ήπια ρεματιά που διασχίζεται εύκολα χωρίς να σχηματίζει καταρράκτες, άλλα δίνει όμορφες εικόνες με τη βλάστηση που έχει. Μετά από 50 λεπτά και 1,8 χιλιόμετρα θα ενωθούμε με την κοίτη του Αχελώου στο πιο ενδιαφέρον κομμάτι του. Είμαστε στα στενά του ποταμού που δημιουργούν τα βουνά Κοκκινόλακκας από τα δυτικά και Βερούσια από τα ανατολικά. Το μήκος του πιο απομονωμένου αυτού κομματιού είναι 8 χιλιόμετρα και τελειώνει στην ένωση με το ρέμα του Πετρωτού. Εμείς θα συνεχίσουμε ανάποδα στη ροή του ποταμού και σύντομα στα δεξιά μας κατεβαίνει το ρέμα του Αρέντα με το ιστορικό γεφύρι του Κορακονησίου. Κατόπιν στα αριστερά μας από κάποιες πηγές ψηλότερα δημιουργείται ένα  μικρό πάντα βρέχει. Αφού περάσουμε και τη Νεραιδόβρυση στα δεξιά, σύντομα θα φτάσουμε στο σημείο που το φαράγγι του Φάγγου συναντάει τον Αχελώο. Έχουμε διανύσει 2,7 χιλιόμετρα στην κοίτη την οποία θα χρειαστεί αρκετές φορές να τη διασχίσουμε. Στο σημείο αυτό θα δούμε εμφανή σήμανση που μας ανεβάζει απότομα στον Κοκκινόλακκα και στο φαράγγι. Μετά από 20 λεπτά θα φτάσουμε στο σημείο όπου η τραγική φυσιογνωμία του Βελουχιώτη θα αυτοκτονήσει προδομένος από το κόμμα του και κυνηγημένος με μανία από σύσσωμο το κράτος και τις παρακρατικές οργανώσεις της εποχής.. Για τη διαδρομή μήκους δέκα χιλιομέτρων θα χρειαστούν 6 ώρες περίπου. Το ίχνος στο wikiloc.

Κώστιανο φαράγγι, Αργιθέα, Άγραφα

 Το φαράγγι βρίσκεται στα Θεσσαλικά Άγραφα, στο δήμο Αργιθέας, ανάμεσα στα χωριά Πετρωτό και Καλή Κώμη. Πηγάζει στις δυτικές παρυφές από τα Βερούσια όρη. Η είσοδος γίνεται στο σημείο που το τέμνει ο δρόμος στα 600 μέτρα υψόμετρο. Μετά τη χαρακτηριστική ταμπέλα μπαίνουμε σε μονοπάτι για 300 μέτρα, όπου η ύπαρξη αναβαθμίδων υποδηλώνουν ανθρώπινη παρουσία στα παλαιότερα χρόνια. Κατόπιν πέφτουμε στην κοίτη, όπου ογκόλιθοι, κορμοί και βλάστηση δυσκολεύουν κάπως την κίνηση. Σύντομα ωστόσο η άχαρη ρεματιά μετατρέπεται σε ένα εντυπωσιακό σπηλαιοφάραγγο μήκους 400 μέτρων περίπου. Η κοίτη στενεύει, ενώ στα τοιχώματα υπάρχει πληθώρα σπηλαιοθεμάτων με όμορφους χρωματισμούς. Παράλληλα το μεγάλο ύψος των τοιχωμάτων δεν αφήνουν περιθώρια διαφυγής. Η ποσότητα των νερών είναι μικρή το καλοκαίρι και δε χρειάζονται τεχνικά μέσα για να διασχίσει κανείς την κοίτη, παρά μόνο κράνος. Στο τέλος βλέπουμε στο βάθος μία λεπτή σχισμή φωτός και στην έξοδο αντικρύζουμε την κοιλάδα του Αχελώου σε ένα από τα πιο ωραία κομμάτια του. Ο χρόνος που θα χρειαστούμε μέχρι εδώ είναι στα 50 λεπτά. Η διαδρομή εδώ.

ενημερωτική πινακίδα στο δρόμο

Μπορλέρο, ανατολικά Άγραφα

Το Μπορλέρο είναι κορυφή των ανατολικών Αγράφων με υψόμετρο 2017μ. Βρίσκεται βόρεια στο ορεινό σύμπλεγμα με τις κορυφές Πλάκα, Καταρραχιάς, Φλυτζάνι, Πέντε Πύργοι και Σβόνη να το πλαισιώνουν. Όλες τους είναι κάτι παραπάνω από 2000μ. υψμ. Ο ορεινός όγκος του Μπορλέρο ανήκει στο νομό Ευρυτανίας και μόνο ένα μικρό κομμάτι του στα ανατολικά κα ΝΑ ανήκει στο νομό Καρδίτσας. Να σημειώσουμε επίσης ότι το παρθένο αυτό μέρος κινδυνεύει από την τοποθέτηση ανεμογεννητριών..
Η ανάβαση για την κορυφή μπορεί να γίνει από το χωριό Έλατος ή από το χωρίο Ζυγογιαννέικα (Κέδρος). Από τον Κέδρο προσεγγίζουμε σε μία ώρα το ιδιαίτερα προσεγμένο καταφύγιο του Ελατάκου στα 1440μ από το μονοπάτι Κ1. Από εκεί σύντομα θα βρεθούμε στην πηγή "Περδικόβρυση". Μετά από μικρή ανηφόρα σε δασωμένο κομμάτι θα βγούμε σε αλπικά λιβάδια στα 1600μ. Από εκεί συνεχίζουμε νότια για να παρακάμψουμε ένα βράχινο κομμάτι και σύντομα στρίβουμε με κατεύθυνση δυτική. Μετά από 20 λεπτά θα φτάσουμε στο χαρακτηριστικό διάσελο της Χούνης στα 1680μ. με όμορφη θέα και πολύ σύντομα στις Πόρτες Αγράφων, βράχινο χαρακτηριστικό πέρασμα που μας δίνει θέα και από τη δυτική πλευρά του βουνού, προς Φλυτζάνι και Πέντε Πύργους. Συνεχίζοντας θα χάσουμε λίγο υψομετρική μπαίνοντας σε δασωμένο κομμάτι για λίγη ώρα και έπειτα θα τραβερσάρουμε μία ήπια πλαγιά για να φτάσουμε στο δρόμο. Από εκεί (1700μ υψμ.) ξεκινάει και η τελική ανηφόρα για την ανάβαση μέχρι την κορυφή στα 2017μ. Η θέα προκαλεί αντίθεση, αφού στη δυτική πλευρά βλέπουμε παντού βουνά (Πίνδος και δυτικά Άγραφα) ενώ στην ανατολική οπτική βλέπουμε τη λίμνη Πλαστήρα και τον Θεσσαλικό κάμπο.

Η Καράβα ξεπροβάλλει

άνοιγμα προς Πλαστήρα

Υπόγειο ποτάμι Καϊμακιά, Θεσσαλικά Άγραφα

Ο υπόγειος ποταμός του Καϊμακιά βρίσκεται κοντά στο ορειβατικό καταφύγιο Αγράφων σε υψόμετρο 1450μ. καθώς και στον οικισμό Μέγα ρέμα. Τα νερά που εξέρχονται από το στόμιο της εισόδου, κυρίως τους μήνες της Άνοιξης, τροφοδοτούν το ρέμα "Μπούνου" και αυτό με τη σειρά του το Καριτσιώτικο ρέμα. Ο Καϊμακιάς είναι το μεγαλύτερο σπήλαιο του νομού Καρδίτσας με μήκος διαδρόμων κοντά στα 500 μέτρα και το όνομα του προήλθε από κάποιο κτηνοτρόφο της περιοχής. Παράλληλα είναι και ένα από τα μεγαλύτερα υπόγεια ποτάμια της Θεσσαλίας. Εξερευνήθηκε πλήρως το 2005 κατά την 8η πανελλήνια σπηλαιολογική συνάντηση στην Καρδίτσα, ενώ σημαντική ήτανε η  συμβολή του ΣΟΚ για την εξέλιξη της εξερεύνησης. Το σπήλαιο βρίσκεται πάνω σ΄τα πρώτα σύνορα Ελλάδας-Τουρκίας όπως αυτά διαμορφώθηκαν το 1830. Αναφέρεται από τότε με το όνομα του Καϊμακιά στους χάρτες και τα συνοριακά έγγραφα εκείνης της εποχής.
Χαρακτηρίζεται ως υπόγειο ποτάμι που αποτελείται από μία ανενεργή κοίτη, ενώ η ενεργή διακόπτεται από ένα πλημμυρισμένο τμήμα (σιφόνι) στη μέση περίπου χωρίζοντάς την σε δύο μέρη.
Συνεπώς μπορούμε να πούμε ότι τα μέρη του σπηλαίου είναι:
Α. Η πάνω ανενεργή κοίτη, η οποία βρίσκεται 15 μέτρα ψηλότερα από την ενεργή. Έχει δύσκολη πρόσβαση και απαιτεί τη χρήση σχοινιού και σπηλαιολογικού εξοπλισμού. Θα χρειαστεί να προσεγγίσουμε το σπήλαιο από ψηλότερα, να δέσουμε σε μεγάλο έλατο και να γίνει κατάβαση 40 μέτρων περίπου. Στο πάνω σπήλαιο υπάρχει ένας κεντρικός αγωγός με δύο μικρές διακλαδώσεις. Παρουσιάζει τα χαρακτηριστικά παλιάς κοίτης και τα ίχνη της διάβρωσης από το νερό που άνοιξε τον αγωγό είναι εμφανή. Υπάρχει αρκετός διάκοσμος αλλά και σημεία όπου μεγάλοι σταλαγμίτες έχουνε σπάσει από την ανθρώπινη ανοησία. Στο τέλος η οροφή χαμηλώνει και το σπήλαιο κατηφορίζει για να καταλήξει σε σιφόνι, αφήνοντας ερωτηματικά για τη συνέχειά του. Στα μισά του αγωγού υπάρχει βάραθρο που μας κατεβάζει στην κάτω κοίτη.
Β1. Η κάτω κοίτη πίσω από το σιφόνι είναι το πιο όμορφο κομμάτι του σπηλαίου. H πρόσβαση σε αυτό το κομμάτι γίνεται από το βάραθρο του πάνω αγωγού. Πρόκειται για ένα μικρό υπόγειο φαράγγι με πολύ στενά τοιχώματα και μικρές καταβάσεις, όπου η προώθηση γίνεται με αντιστηρίξεις.  Το πλάτος του είναι στο ένα μέτρο και η κοίτη έχει όμορφο ασβεστιτικό υλικό καφέ χρώματος που άφησε η ροή νερού στο παρελθόν, ενώ τα τοιχώματα αποτελούνται από μαύρο μάρμαρο γεμάτα γλυφές. Μετά από 60 μέτρα περίπου συναντάμε το πλημμυρισμένο τμήμα το οποίο δε μας αφήνει να βγούμε από τη σημερινή είσοδο
Β2. Η κοίτη πριν το σιφόνι είναι ο ενεργός ποταμός και το πιο εύκολα προσβάσιμο κομμάτι του σπηλαίου. Η εντυπωσιακή είσοδος έχει ύψος 8 μέτρα περίπου και πλάτος ένα μέτρο. Την άνοιξη εξέρχεται αρκετή ποσότητα νερού σχηματίζοντας μικρό καταρράκτη. Στο κομμάτι αυτό θα χρειαστεί να βραχούμε προκειμένου να προχωρήσουμε ανάποδα από τη ροή του νερού. Μετά από μία διαδρομή 80 μέτρων περίπου συναντάμε το σιφόνι. Στο σημείο αυτό έχει πραγματοποιηθεί σπηλαιοκατάδυση από το ΣΕΛΑΣ που ένωσε τα δύο κομμάτια του υπόγειου ποταμού.
Οι φωτογραφίες είναι από επίσκεψη μελών του Πρωτέα και του ΣΟΚ στις 16/08/2019.

Α. Η πάνω κοίτη:

σημείο με όμορφο διάκοσμο

η πάνω είσοδος

Σπήλαιο Αετοφωλιάς, Άγιος Ακάκιος, Καρδίτσα

Το σπήλαιο βρίσκεται λίγο πιο έξω από το χωριό του Άγιου Ακάκιου σε χαμηλή βλάστηση στα 460μ. υψόμετρο. Είναι περιφραγμένο με σήτα και η είσοδός του είναι βαραθρώδους διατομής 5 μέτρων περίπου και κατά συνέπεια χρειάζεται ένα μικρό σχοινί. Διανοίγεται σε μάρμαρο, ενώ σε αρκετά σημεία του το πέτρωμα είναι κροκαλοπαγές. Πρόκειται για ένα μονοκόμματο αγωγό μεγάλων διαστάσεων μήκους 150 μέτρων περίπου και με ύψος οροφής στα 8 μέτρα κατά μέσο όρο. Σε κάποια σημεία στρίβει και στενεύει για να μεγαλώσει και πάλι. Φιλοξενεί μεγάλο αριθμό νυχτερίδων και όλο το δάπεδο είναι καλυμμένο με αρκετό γουανό. Επίσης στο παρελθόν φαίνεται να αποτέλεσε καταφύγιο σε περιόδους πολέμου και μάλιστα σε αρκετό πληθυσμό λόγο του μεγέθους του. Είναι γραμμένο σε πολλά σημεία με ημερομηνίες από 1900 μέχρι σήμερα.. Αρκετός διάκοσμος σε σημεία, με εντυπωσιακές κουρτίνες πολλών μέτρων. Το σπήλαιο εξερεύνησαν μέλη του ΣΟΚ και του Πρωτέα.

Πλούσιος διάκοσμος στα τοιχώματα λίγο μετά την είσοδο

Η κατηφορική είσοδος 

Αγραφιώτης - Επινιανά, Ευρυτανικά Άγραφα

Από την κοίτη του Αγραφιώτη ποταμού υπάρχει μονοπάτι που μας ανεβάζει εύκολα και γρήγορα στα Επινιανά. Ξεκινάμε από τα 550 μέτρα υψμ. στον Αγραφιώτη και μετά από 3,7 χιλιόμετρα είμαστε στα 940μ. υψμ. στο όμορφο χωριό των Επινιανών. Σχετικά νωρίς θα συναντήσουμε ένα σπίτι και κατόπιν ακολουθεί εντυπωσιακή τραβέρσα που το πρώτο κομμάτι είναι λίγο σαθρό και θέλει προσοχή. Κατά σημεία έχουμε όμορφη θέα στα βουνά της περιοχής. Η διαδρομή στο wikiloc.

Αγραφιώτης ποταμός

αρχικά περπάτημα σε χωματόδρομο

Ασπρόρεμα - Ντελιδήμι - Τροβάτο, Ευρυτανικά Άγραφα

Διάσχιση 13 χιλιομέτρων απο το Ασπρόρεμα στην ψηλότερη κορυφή των Ευρυτανικών Αγράφων Ντελιδήμι και κατάληξη στο Τροβάτο. Αρχικά ξεκινάμε από τον εγκαταλελειμμένο οικισμό του Ασπρορέματος στα 1000μ. υψόμετρο και κινούμαστε σε χωματόδρομο για 2 χιλιόμετρα. Έπειτα συνεχίζουμε σε έντονη κλίση φτάνοντας στον οικισμό Άνω Σφρι. Η κλίση συνεχίζει μέχρι τα 1600 όπου θα βγούμε σε ομαλή ράχη. Λίγο πιο μετά υπάρχει στρούγγα στα 1800μ. με μοναδική θέα προς το νότο και τις κορυφές Σούφλες και Σαλαγιάννη. Κατόπιν θα πεζοπορήσουμε σε μία εντυπωσιακή τραβέρσα που θα μας βγάλει σε διάσελο ανάμεσα στις κορυφές Σαλαγιάννη και Ντελιδήμι. Από εκεί έχουμε πλέον θέα και προς το βορρά (Χατζή, Τζουμέρκα, Κακαρδίτσα, Ασπροπόταμο και Θεσσαλικά Άγραφα) και μένει μία τελικά ανηφόρα για να πατήσουμε στην κορυφή στα 2163μ υψόμετρο. Η θέα από την κορυφή μοναδική στη νότια Πίνδο και τα Ευρυτανικά βουνά. Η κατάβαση έγινε με κατάληξη το Τροβάτο. Η διαδρομή εδώ.

κορυφές Σαλαγιάννη και Σούφλες 

στο χωματόδρομο

Αγραφιώτης ποταμός<-

Ο ποταμός Αγραφιώτης διασχίζει τα Ευρυτανικά Άγραφα, διαγράφοντας μία πορεία 35 χιλιομέτρων μέχρι να καταλήξει στην τεχνητή λίμνη Κρεμαστών, σε μία από τις πιο παρθένες περιοχές της Ελλάδας. Κυρίαρχος ποταμός της περιοχής, μπορούμε να πούμε ότι χωρίζει τα Άγραφα σε ανατολικά και δυτικά, ενώ δέχεται τα νερά πολλών μικρότερων ποταμών και φαραγγιών. Οι απαρχές του ποταμού ξεκινάνε λίγο πάνω από το Τρίδεντρο. Αρχικά μία εντυπωσιακή λεκάνη που σχηματίζουν οι κορυφές Τσούκα Σάκκα, Ντελιδήμι, Κοκκινόλακες και η ράχη της αφορισμένης δίνει ζωή στο Τροβατιανό ρέμα, το οποίο θα ενωθεί με το ρέμα της Κουστέσας που έρχεται από βορειοανατολικά. Με την ένωση και του ρέματος των Βραγγιανών που πηγάζει από τη λεκάνη που σχηματίζουν οι κορυφές Καταρραχιά, Μπαλτενήσι, Πλάκα και Απέλινα έχουμε τη γέννηση του Αγραφιώτη. Στη συνέχεια θα δεχτεί τα νερά αρκετών φαραγγιών και μικρότερων ποταμών. Σημαντικές παροχές δίνουν του Φτεριώτικο ρέμα που πηγάζει από τις κορυφές Λιάκουρα και Φτέρη, το Ασπρόρεμα που πηγάζει από το Ντελιδήμι και το Μυρισιώτικο ρέμα που έρχεται από το χωριό του Μάραθου. Χαρακτηριστικό και ιδιαίτερα όμορφο σημείο είναι η "Τρύπα", το στενότερο σημείο του ποταμού. Εκεί πέφτουνε πηγές από τα γεμάτα βλάστηση τοιχώματα σχηματίζοντας νεροκουρτίνες και καταρράκτες. Το φωτογραφικό υλικό είναι από τη γέφυρα του Καρβασαρά μέχρι το μονοπάτι μετά την Τρύπα. Το ίχνος στο wikiloc εδώ.

Τρύπα Αγραφιώτη

φαρδιά κοίτη κοντά στον Καρβασαρά 

Επινιανά - κορυφή Κουρούνα, Ευρυτανικά Άγραφα

Η κορυφή της Κουρούνας βρίσκεται λίγο πιο ανατολικά από την κορυφή της Φτέρης (2127μ) που δεσπόζει στην περιοχή. Δίνει μοναδική θέα μιας και βρίσκεται σε κεντρικό σημείο στην οροσειρά των Αγράφων. Για να την προσεγγίσουμε θα πάρουμε το δασικό δρόμο που ξεκινάει από τα Επινιανά και κινείται ΒΔ. Ο δρόμος σταματάει στα 1390 σε μέρος με ποτίστρες. Στα αριστερά μας βλέπουμε την άγρια ορθοπλαγιά της Φτέρης, τη Λιάκουρα (2040μ) καθώς και την κορυφογραμμή που τις συνδέει. Η πορεία συνεχίζει μετά το δρόμο σε υποτυπώδες μονοπάτι το οποίο στην πορεία χάνεται. Μπροστά μας βλέπουμε τη βράχινη κορυφή της Κουρούνας (1900μ). Αρχικά έχουμε κατεύθυνση ΝΔ για ένα χιλιόμετρο φτάνοντας σε πλάτωμα στα 1570μ. υψμ. και μετά από ένα χιλιόμετρο πεζοπορίας. Στη συνέχεια αλλάζουμε κατεύθυνση και τραβερσάρουμε με ΒΔ κατεύθυνση μέχρι το διάσελο ανάμεσα στις κορυφές Φτέρη και Κουρούνα. Από εκεί κινούμαστε σε ράχη και κατόπιν ανηφορίζουμε προσεκτικά στη βράχινη έξαρση της Κουρούνας, χρησιμοποιώντας και λίγο χέρι κατά σημεία. Μοναδική θέα στη νότια Πίνδο και τα Θεσσαλικά Άγραφα. Βουνά προς κάθε κατεύθυνση με αμέτρητες χαράδρες ανάμεσά τους. Η κατάβαση έγινε σε απότομο και σαθρό λούκι που θέλει προσοχή. Στη συνέχεια η διαδρομή ενώθηκε με το ίχνος της ανάβασης. Λεπτομέρειες στο wikiloc.

αριστερά Φτέρη και δεξιά η Κουρούνα

Η βράχινη Κουρούνα

Επινιανά - Ασπρόρεμα, Ευρυτανικά Άγραφα

Πρόκειται για μονοπάτι μοναδικής αισθητικής αξίας που εισχωρεί σε μία από τις πιο παρθένες περιοχές της Ελλάδας: Την κοιλάδα του Ασπρορέματος. Η διάνοιξη του έγινε τη δεκαετία του 1950, ενώ μέχρι το 1978 λειτουργούσε και δημοτικό σχολείο στο χωριό του Ασπρορέματος! Ωστόσο το χωριό δεν κατοικείται πλέον.
Η εκκίνηση γίνεται λίγο πιο κάτω από τα Επινιανά, με το μονοπάτι να ξεκινάει σε μία απότομη στροφή στα 850μ υψόμετρο. Αρχικά τραβερσάρουμε σε ήπια δασωμένη πλαγιά, ενώ το μονοπάτι διαγράφεται αρκετά καθαρά. Δεν έχουμε οπτική επαφή με το Ασπρόρεμα, ακούμε ωστόσο τα νερά του. Μετά από 4 χιλιόμετρα η μορφολογία και το ανάγλυφο του μονοπατιού αλλάζουν και μετατρέπεται σε εντυπωσιακό ζωνάρι φάρδους 1-2 μέτρα. Κάθετος βράχος 100 μέτρων περίπου βρίσκεται κάτω από τα πόδια μας γεγονός που μας δίνει ωραία θέα στην κοίτη του Ασπρορέματος, το οποίο δημιουργεί όμορφους μαιάνδρους σε εκείνο το σημείο. Το περίτεχνο μονοπάτι μάλιστα είναι σκαμμένο-σκαλισμένο σε κάποια σημεία, γεγονός που δείχνει την υπερπροσπάθεια που κατέβαλλαν κάποιοι για τη διάνοιξή του. Μετά από 5 χιλιόμετρα θα πέσουμε στην κοίτη του, στο σημείο ένωσης με το Σκυλόρεμα σε ένα μέρος μοναδικής ομορφιάς. Μία τσιμεντένια γέφυρα θα μας περάσει απέναντι και ακολουθεί έντονη ανηφόρα για 20 λεπτά. Κατόπιν φτάνουμε σε διάσελο στα 890 μέτρα και πέφτουμε στην καρδιά του Ασπρορέματος. Δυστυχώς λόγω έλλειψης χρόνου η διαδρομή σταμάτησε στο διάσελο. Η διαδρομή έγινε στα πλαίσια της χάραξης του Pindus trail όπου καθαρίστηκε μέρους του ιδιαίτερου και ξεχασμένου μονοπατιού. Το ίχνος της διαδρομής υπάρχει στο wikiloc.

μέρος της κοιλάδας του Ασπρορέματος

στην εκκίνηση του μονοπατιού

Επινιανά-Καρβασαράς, Ευρυτανικά Άγραφα

Πολύ όμορφη διαδρομή που ενώνει τα Επινιανά με τον Καρβασαρά στα άγρια Ευρυτανικά Άγραφα. Αρχικά κινούμαστε σε δασικό δρόμο πάνω από το χωριό των Επινιανών για 2 χιλιόμετρα. Κατόπιν ο δρόμος σταματάει στα 1000 μέτρα υψόμετρο και μπαίνουμε σε μονοπάτι. Αφού τραβερσάρουμε για λίγο συναντάμε εκκλησάκι στη θέση "Έλατος". Στη συνέχεια χάνουμε ύψος και κατηφορίζουμε για την κοίτη του Αγραφιώτη, στον οποίο έχουμε συχνά θέα. Στα 800μ. υψόμετρο συναντάμε ερείπια παλιού οικισμού και αναβαθμίδες με σκοπό την καλλιέργεια, εικόνες που μαρτυρούν την ανθρώπινη παρουσία στις απότομες πλαγιές της κοιλάδας του Αγραφιώτη. Στα δεξιά μας έχουμε και την εντυπωσιακή χαράδρα του Φτεριώτικου ποταμού και κατηφορίζουμε πάνω σε ράχη. Μετά από πολλά περίτεχνα καγκέλια στη "σκάλα των Επινιανών" θα φτάσουμε στα 450μ. υψόμετρο σε ένα μέρος μοναδικής ομορφιάς. Στα σημείο αυτό σμίγουν δύο ποτάμια, του Αγραφιώτη και της Φτέρης, ενώ το πέτρινο γεφύρι της Ανηφόρας γεφυρώνει το Φτεριώτικο ρέμα. Από εκεί ακολουθεί ήπια ανηφόρα και συνεχίζουμε τραβερσάροντας μέχρι τον Καρβασαρά. Το κομμάτι αυτό δεν έχει καθόλου σήμανση αλλά η γραμμή του διακρίνεται, η οποία εκμεταλλεύεται κάποια ζωνάρια και στο τέλος κλείνει με τραβέρσα σε εντυπωσιακή σάρα. Η διαδρομή έγινε στα πλαίσια της χάραξης του Pindus trail όπου καθαρίστηκε μέρους του ιδιαίτερου και ξεχασμένου μονοπατιού. Το ίχνος της διαδρομής υπάρχει στο wikiloc.

οι πρώτες αχτίδες πέφτουν στον Αγραφιώτη ποταμό

εκκίνηση στο μονοπάτι

Τριγγία 2.204μ. νότια Πίνδος

Η Τριγγία είναι ένα εκτεταμένο ορεινό συγκρότημα της Νότιας Πίνδου στο δυτικό τμήμα του Νομού Τρικάλων.Το όνομά της το έχει λάβει από την ομώνυμη υψηλότερη κορυφή της 2.204 μέτρα.Η οροσειρά της Τριγγίας έχει πολλές ψηλές κορφές που ξεπερνούν τα 2000μ. Χωρίζεται από την οροσειρά της Νεράιδας με τα ρέματα Κατουνίτσα και Σκάλες και ενώνεται με αυτήν στον αυχένα Γκολέμη. Ανατολικά το Κλεινοβίτικο ρέμα χωρίζει την Τριγγία από τον Κόζιακα. Δυτικά το Σκληνασιώτικο ρέμα χωρίζει την Τριγγία από τη Μοράβα με την οποία ενώνεται στη θέση Κιάτρα Μπράστα. Στα πόδια της είναι χτισμένα ένα πλήθος χωριών από τα οποία ξεχωρίζουμε τον Κλεινοβό (Κλινός), την Κρανιά και το Παλαιοχώρι αφού αυτά αποτελούν την αφετηρία των μονοπατιών που οδηγούν στις κορυφές του βουνού.Η Τριγγία είναι κατάφυτη από δάση ελάτης, ενώ σε χαμηλότερο υψόμετρο κυριαρχούν τα φυλλοβόλα είδη, όπως η βελανιδιά, ο σφένδαμος και ο ψευτοπλάτανος. Σε υψόμετρο πάνω από τα 1.700 μέτρα υπάρχουν εκτεταμένα αλπικά λιβάδια, όπου γίνεται συστηματική βόσκηση κατά τη θερινή περίοδο. Οι άφθονες πηγές της Τριγγίας τροφοδοτούν μερικούς από τους πρώτους σημαντικούς παραποτάμους του άνω ρου του Αχελώου, του επονομαζόμενου και Ασπροποτάμου. Οι βόρειες και ανατολικές κλιτύες του συγκροτήματος ανήκουν
στη λεκάνη απορροής του ποταμού Πηνειού.
Η ανάβαση στην Τριγγία έγινε απο τα Κονάκια Ασπροποτάμου, πάνω απο την Κρανιά.Τα Κονάκια Ασπροποτάμου είναι ένας Σαρακατσαναίικος οικισμός που βρίσκεται τρία χιλιόμετρα ανατολικά της Κρανιάς .Δημιουργήθηκε για το ξεκαλοκαίριασμα των οικογενειών των Σαρακατσαναίων κτηνοτρόφων όταν αυτοί ανέβαιναν με τα κοπάδια τους στα λιβάδια της περιοχής του Ασπροποτάμου.
Είναι ίσως ο μοναδικός καθαρά και οργανωμένος οικισμός Σαρακατσαναίων στην Ελλάδα. Βρίσκεται στην θέση αυτή για παραπάνω απο 200 χρόνια και αποτελείται από 50 περίπου κατοικίες οι οποίες είναι φτιαγμένες από ξύλο.
H ανάβαση απο αυτή την πλευρά του βουνού είναι πασίγνωστη και αποτελεί σημείο αναφοράς για πολλούς ορειβατικούς συλλόγους.Αρχικά βαδίζουμε στο χωματόδρομο που οδηγεί στον αυχένα Γκολέμι, μετά απο λίγο τον αφήνουμε και συνεχίζουμε στον χωματόδρομο που φεύγει αριστερά μας.Στη συνέχεια πιάνουμε το καλογραμμένο μονοπάτι που είναι χαραγμένο στη πλαγιά του βουνού και μετά απο 3,5 ώρες απο τα Κονάκια είμαστε στην κορυφή της Τριγγίας.Πραγματικά αεροπλανική θέα ! Κείμενο/φωτογραφίες: Σάκης Γκαρίπης. Ημ/νια ανάβασης 14/10/2012.

5 Πύργοι 2.018μ-Φλυτζάνι 2.017μ.

Διαδρομή στα Ανατολικά Άγραφα:
Ανθηρό Καροπλεσίου - 5 Πύργοι - Φλυτζάνι - Μπορλέρο - Ελατάκος - Ζυγογιανναίικα,  
διάρκειας 10 ωρών.
Οι Πέντε Πύργοι βρίσκονται στα ανατολικά Άγραφα, στη νότια απόληξη της τεχνητής λίμνης Ταυρωπού. Η ονομασία του βουνού πιθανότατα προέρχεται από το σχήμα της κορυφογραμμής του: Από μακριά, διακρίνονται πέντε βράχινοι όγκοι που σχηματίζουν τους πύργους.
Το κατώτερο τμήματου βουνού καλύπτεται από δρύες, ενώ πιο ψηλά συναντώνται δάση ελάτης. Λόγω της χαμηλής επισκεψιμότητας, το βασικό μονοπάτι του βουνού είναι σε κακή κατάσταση. Ιδιαίτερη εντύπωση προκαλεί η έντονη παρουσία των ζώων στο δάσος. Τα βράδια ακούγονται πολλές κραυγές και ήχοι από τις νυχτερινές αναζητήσεις για τροφή.Το μονοπάτι ξεκινάει από το πάνω μέρος του χωριού Ανθηρό. Ανηφορίζουμε μέχρι την εκκλησία και στρίβουμε δεξιά στον χωματόδρομο. Σε πενήντα μέτρα, στο αριστερό μας χέρι υπάρχει ένα κόκκινο βέλος (σπρέι σε βράχο), που μας κατευθύνει προς ένα απότομο μονοπάτι. Ακολουθούμε το μονοπάτι και διασχίζουμε τον δρόμο τρεις φορές, συνεχίζοντας απέναντι. Η τελευταία είσοδος γίνεται πάνω σε μια φουρκέτα. Εδώ ξεκινάει το μεγάλο μέρος του μονοπατιού και τα βάσανα.Σε λίγη ώρα προσεγγίζουμε το αλπικό τμήμα. Στο βάθος βλέπουμε ένα διάσελο, ενώ διακρίνεται και το μονοπάτι που οδηγεί εκεί. Από το διάσελο πάμε αριστερά ανηφορίζοντας σε μια απότομη πλαγιά και σύντομα βλέπουμε την κορυφογραμμή. Την ακολουθούμε μέχρι την κορυφή. Προσοχή χρειάζεται το τελευταίο κομμάτι, το οποίο είναι αρκετά απότομο,στενό και εκτεθειμένο. Προχωράμε αργά,περνώντας τον κίνδυνο και
φτάνουμε στην κορυφή. Η διαδρομή διαρκεί περίπου τρεις ώρες.Ο επόμενος στόχος ήταν η κορυφή Φλυτζάνι ακολουθώντας την κορυφογραμμή.Αφου κατέβήκα και τον 2ο Πύργο, έμεινα για αρκετή ώρα καθηλωμένος εξαιτίας της ομίχλης.Ήταν δύσκολο να συνεχίσω γιατί το πεδίο ήταν άγνωστο.Ένα σύντομο άνοιγμα του καιρού που έγινε απο τη νότια πλευρά μου έκανε να προσανατολιστώ σωστά κατεβαίνοντας απο ένα λούκι. Μετά την κατάβαση συνέχισα για το διάσελο Φλυτζάνι-Πέντε Πύργων και απο εκεί σε 40 λεπτά κατέληξα στην κορυφή Φλυτζάνι.Απο την κορυφή συνέχισα για λίγο επί της κορυφογραμμής, καταρριχήθηκα απο την δυτική κόψη του Φλυτζανιού και βγήκα στον χωματόδρομο ο οποίος αριστερά οδηγεί προς Νιάλα και δεξιά προς Μπορλέρο.Η δυτική κόψη του Φλυτζανιού είναι σαθρή και εκτεθειμένη και καλό είναι να γίνει χρήση σχοινιού.Σε κάποιο σημείο μάλιστα υπάρχει και πλακέτα με κρίκο γι' ασφάλιση.Βγαίνοντας στο δρόμο συνέχισα για την κορυφή Μπορλέρο.Με την ανάβαση στην μυτερή κορυφή του Μπορλέρου κλείνει και το ταξίδι στα Ανατολικά Άγραφα.Η επιστροφή έγινε απο το μονοπάτι που περνάει απο τις Πόρτες, φτάνει στο καταφύγιο Ελατάκος και καταλήγει στα Ζυγογιανναίικα.Απαιτητική διαδρομή με σαθρά και εκτεθειμένα περάσματα.
Μετά το τέλος της διαδρομής ακολούθησε περιήγηση στη λίμνη Πλαστήρα,υδροποδήλατο κτλ.
2/8/2015. Ολη η διαδρομή έγινε σόλο. Κείμενο/φωτογραφίες: Σάκης Γκαρίπης

Σβώνη 2.039μ.(Ανατολικά Άγραφα)

Η βόρεια ράχη της Σβώνης είναι πολύ επιβλητική και τραβάει την προσοχή σε όποιον ανεβεί στους Πέντε Πύργους ή το Φλυτζάνι. Η πρόσβαση γίνεται από το χωριό Πετράλωνα ή Σάικα(Ν. Ευρυτανίας) ακολουθώντας το δασικό δρόμο κακής βατότητας προς το οροπέδιο της Νιάλας. Η θέα είναι απίστευτη προς τις κορυφές 5 Πύργοι και Φλυτζάνι.Μόλις φτάσουμε στο μαντρί, απο πίσω ξεκινάει ένα μονοπάτι που οδηγεί στη βόρεια ράχη.Σχεδόν σε όλη τη ράχη κινούμαστε στην κόψη της εκτός ελαχίστων σημείων σχετικά χαμηλά που την αποφεύγουμε (περίπου 5-10 μέτρα χαμηλότερα). Σε υψόμετρο 1900 μέτρων βρίσκεται το δυσκολότερο πέρασμα της διαδρομής με δυσκολία περίπου ΙΙ για μήκος 10 μέτρα. Μετά το πέρασμα αυτό η ράχη γίνεται πιο πλατιά μέχρι την κορυφή. Η επιστροφή γίνεται κατηφορίζοντας την ανατολική πλευρά (κλασική διαδρομή) μέχρι τον αυχένα και ακολουθώντας το μονοπάτι με βορειοδυτική κατεύθυνση προς το μαντρί. 
Ημερομηνία ανάβασης: 3/8/2015. Κείμενο/φωτογραφίες: Σάκης Γκαρίπης.

Παναγία Πελεκητή - Καρβασαράς - Κατ.Αγράφων

Εκκίνηση της διαδρομής η μονή της Παναγίας Πελεκητής στα 1400 μέτρα, πάνω από το χωριό Καρίτσα Καρδίτσας. Εύκολη πορεία που ξεκινάει σε δασικό δρόμο και περνάει από την κορυφή Καρβασαράς στα 1620μ. και καταλήγει στο ορειβατικό καταφύγιο Αγράφων στα 1500μ μετά από 7,5 χιλιόμετρα. Δυστυχώς οι καιρικές συνθήκες δεν ευνόησας και έτσι υπήρχε πυκνή ομίχλη και μηδενική ορατότητα κατά τη διάρκεια της διαδρομής.
Η πορεία έγινε με τον ΕΟΣ Θεσσαλονίκης στις 26 Οκτώβρη. Λεπτομέρειες στο wikiloc

Κορυφή Βουτσικάκι, Άγραφα

Το Βουτσικάκι ανήκει στα Θεσσαλικά Άγραφα με υψόμετρο 2164μ. Στα βόρεια ενώνεται με την κορυφή Καζάρμα ενώ στα βορειοδυικά ενώνεται με την Καράβα από το διάσελο του Αγίου Νικολάου.
Η ανάβαση ξεκινάει από το ορειβατικό καταφύγιο Αγράφων και ανεβαίνει στη νότια ράχη του βουνού για να προσεγγίσει αρχικά την κορυφή Τέμπλα (1800μ). Έπειτα συνεχίζουμε πάνω στην ομαλή ράχη και μετά από ένα κατέβασμα ακολουθούν δύο καλές ανηφόρες μέχρι την κορυφή. Η θέα μοναδική..
Εικόνες από χειμερινή ανάβαση ΕΔΩ. Λεπτομέρειες της ανάβασης ΕΔΩ

Η λίμνη Πλαστήρα και το κατ. Αγράφων

Αρχικά ανάβαση σε κλειστό καιρό

Κορυφή Καράβα (Σχιζοκάραβο) 2184μ, Άγραφα

Πρόκειται για την ψηλότερη κορυφή των Αγράφων με υψόμετρο 2184μ. Ανήκει στα Θεσσαλικά ή βόρεια Άγραφα τα οποία έχουν πιο ομαλές γραμμές από τα Ευρυτανικά. Η προσέγγιση της κορυφής μπορεί να γίνει από το διάσελο του Αγίου Νικολάου ή από τον αυχένα του Τύμπανου. Πριν την τελική ανηφόρα και κάτω από την κορυφή υπάρχει εποχιακή λίμνη (λούτσα).
Περιγραφή διαδρομής: Η πεζοπορία ξεκινάει από τον αυχένα του Τύμπανου στα 1500μ υψόμετρο. Αρχικά κινούμαστε σε χωματόδρομο τον οποίο αφήνουμε στα 1800μ. μετά από 4,5 χιλιόμετρα. Από εκείνο το σημείο ανηφορίζουμε για να βρεθούνε σύντομα στη λίμνη στα 1900μ. Η τελική ανάβαση εκμεταλλεύεται το πλατό της ομαλής ανατολικής πλευράς για να καταλήξει στα 2184μ. Η θέα μας δίνει δεκάδες κορυφές και μία θάλασσα βουνών, αφού η κορυφή βρίσκεται στη μέση της ελληνικής οροσειράς..Στην επιστροφή πατήθηκε και η κορυφή Κουλκουτσάρι (2016μ.)
Η ανάβαση έγινε στις 26/10/2015. Λεπτομέρειες της διαδρομής ΕΔΩ

Ο χωματόδρομος μετά τον Τύμπανο

Κορυφή Τύμπανος (προφ. Ηλίας)

Κορυφή Βουτσικάκι, Άγραφα (χειμερινή ανάβαση)

Το Βουτσικάκι είναι μία από τις ψηλότερες κορυφές των Αγράφων με υψόμετρο 2154μ. Βρίσκεται δίπλα στη λίμνη Πλαστήρα, ενώ από τη Δυτική μεριά του κυριαρχούν τα Άγραφα. Η εξόρμηση έγινε στα πλαίσια της σχολής ορειβασίας στις 27 και 28 Φλεβάρη του 2010. Βάση μας ήτανε το ορειβατικό καταφύγιο Αγράφων στη θέση "Καραμανώλη" στα 1540μ. Το Σάββατο έγινε ανάβαση στην κορυφή Τέμπλα (1809μ) ενώ την Κυριακή ξεκινήσαμε για κορυφή Βουτσικάκι με πολύ καλές συνθήκες καιρού. Αφού επαναλάβαμε τη διαδρομή μέχρι την Τέμπλα, μετά συνεχίσαμε σε ράχη που φτάνει σε χαρακτηριστικό διάσελο. Έπειτα υπάρχει απότομη πλαγιά, όπου το χειμώνα χρειάζεται εξοπλισμός ενώ η τελική ευθεία είναι μία εντυπωσιακή κόψη. Εξαιρετική θέα προς πολλές κορυφές της Πίνδου, Όλυμπο, Κίσσαβο, Πήλιο και φυσικά τη λίμνη Πλαστήρα. Ξεχωρίζουν τα ατελείωτα βουνά των Ευρυτανικών και Θεσσαλικών Αγράφων..

Το καταφύγιο

Καζάρμα, Άγραφα

 Η κορυφή "Καζάρμα" ανήκει στα Θεσσαλικά Άγραφα ή αν προτιμάτε στα Βόρεια Άγραφα. Για να την προσεγγίσουμε από το Μουζάκι παίρνουμε το δρόμο προς Πευκόφυτο και έπειτα από λίγη ώρα φτάνουμε στο χαρακτηριστικό διάσελο με το εκκλησάκι του Αγίου Νικολάου στα 1500μ. Έχουμε διασχίσει ένα κομμάτι της Ανατολικής Αργιθέας. Από εκεί υπάρχει μονοπάτι που ανηφορίζει ελαφρά μια κόψη και οδηγεί στην Καζάρμα, ενώ υπάρχει και χωματόδρομος μέχρι την κορυφή. Προσοχή στα τσομπανόσκυλα..Επίσης ο χωματόδρομος που ενώνει τον Αγιο Νικόλαο με την Αργιθέα βρίσκεται στα 1700-1800μ και η διάσχισή του είναι μοναδική εμπειρία!
Η Καζάρμα με υψόμετρο 1977 μέτρα έχει ένα χαρακτηριστικό πυροφυλάκιο και προσφέρει πολύ καλή θέα προς τη λίμνη Πλαστήρα. Άλλες κορυφές και μέρη που μπορούμε να δούμε μεταξύ άλλων είναι η Καράβα (2184μ,ψηλότερη των Αγράφων), το Βουτσικάκι (2145μ), τον Κόζιακα και την περιοχή Ασπροποτάμου, κεντρική Πίνδο, τα Ευρυτανικά Άγραφα και όχο μόνο.. Ο καιρός ήτανε σχετικά κλειστός  και ο αέρας αρκετά δυνατός. Το πυροφυλάκιο διαθέτει και...τουαλέτα!

Το εκκλησσάκι του Αγίου Νικολάου

Το πυροφυλάκιο στην Καζάρμα

Καράβα κλειστή...

Θέα προς Αργιθέα

Λίμνη Πλαστήρα

Στο κέντρο διακρίνεται η Καζάρμα και το πυροφυλάκιό της σαν μαύρη κουκίδα