Βάραθρο Βαλότρυπας, όρος Μαυροβούνι, Μαγνησία

Ο τελικός θάλαμος του σπηλαίου με το χαμηλότερο σημείο του στα -264 μέτρα

Το σπήλαιο βρίσκεται στο όρος Μαυροβούνι, που θεωρείται και ως απόληξη του Πηλίου προς το βορρά. Εδαφικά ανήκει στο δήμο Κεραμιδίου, νομό Μαγνησίας. Η ονομασία προέρχεται από τα νεκρά βουβάλια που ρίχνανε μέσα (βουβαλότρυπα>βαλότρυπα). Το σπήλαιο διανοίγεται σε μάρμαρα και βρίσκεται πολύ κοντά στο σημείο ένωσης με σχιστόλιθους και γνεύσιους.

Χρονικό εξερευνήσεων: Η πρώτη κατάβαση έγινε από τον Αυτζή Γιώργο και μέλη της Ελληνικής Σπηλαιολογικής Εταιρίας, όπου διαπιστώθηκε το μεγάλο βάθος του βαράθρου, χωρίς ωστόσο να φτάσουν στον πάτο. Το 2004 μετά από δύο αποστολές που θα οργανώσει ο Χείρων σε συνεργασία με το ΣΕΛΑΣ οι προσπάθειες θα στεφθούν με επιτυχία καθώς θα φτάσουν στο βαθύτερο σημείο του. Υπεύθυνος των αποστολών ήτανε ο Βαξεβανόπουλος Μάρκος. Τότε θα γίνει και η πρώτη εκτίμηση του βάθους, στα -250 μέτρα, χωρίς ωστόσο να χαρτογραφηθεί. Ημιτελείς καταβάσεις θα γίνουνε επίσης το 2009 και το 2014 από μέλη του Πρωτέα και του Χείρων, ενώ το 2013 θα το επισκεφτούν μέλη του ΣΠΕΛΕΟ. Το 2019 ο Πρωτέας θα χαρτογραφήσει το βάραθρο με DistoX βγάζοντας το βάθος στα 264 μέτρα. Αναλυτικότερα η αποστολή στην έκθεση αναφοράς.

Περιγραφή σπηλαίου: Η Βαλότρυπα παρουσιάζει δύο εισόδους με αρκετά διαφορετική διατομή και σε απόσταση 30 μέτρων περίπου. Η μία είσοδος είναι ιδιαίτερα στενή, διαστάσεων 1μx0,5μ., ενώ η δεύτερη είναι ορθογωνικής διατομής 8x2 μέτρα.

Στενή είσοδος: Από τη στενή είσοδο ακολουθεί μικρή κατακόρυφη κατάβαση πέντε μέτρων και μετά συνεχίζουμε ασφαλισμένοι σε επικλινές δάπεδο. Μετά από μερικά μέτρα το σπήλαιο γίνεται κατακόρυφο και η κατάβαση συνεχίζει σε μία στενή διάκλαση 70 μέτρων με μία αλλαγή στα μισά περίπου. Κατόπιν φτάνουμε σε κατηφορικό θάλαμο γεμάτο καταπτώσεις στα -78 μέτρα, όπου βγαίνουμε από το σχοινί. Στην κατηφορική πλευρά θα χρειαστεί να αρματώσουμε και πάλι, κάνοντας κατάβαση δέκα μέτρων. Συνεχίζουμε σε αρκετά στενό και οριζόντιο διάδρομο και μετά από μικρό πέρασμα (παράθυρο) βγαίνουμε σε μεγάλο και εντυπωσιακό θάλαμο, όπου είναι και το σημείο ένωσης των δύο εισόδων στα -88 μέτρα.

τα πρώτα μέτρα

ματιά προς τα πάνω

κατακόρυφες καταβάσεις σε στενό αγωγό

κατηφορικός πάτος στα -80 μέτρα

μικρή οριζόντια συνέχεια

στενός οριζόντιος διάδρομος μετά από μικρή κατάβαση

Το σημείο ένωσης των δύο αγωγών και η συνέχειά του

Μεγάλη είσοδος: Ξεκινάει με ένα ορθογωνικής διατομής αγωγό 8 επί 3 μέτρα. Κατά συνέπεια το φως εισχωρεί μέχρι το πρώτο μεγάλο πατάρι που βρίσκεται 30 μέτρα χαμηλότερα. Εκεί θα φτάσουμε περνώντας δύο κινητές αλλαγές. Στο πατάρι υπάρχει αλλαγή και κατόπιν συνεχίζουμε σε πιο σκοτεινό περιβάλλον για άλλα 20 μέτρα, όπου συναντάμε 2o πατάρι και αλλαγή. Από εκείνο το σημείο το σπήλαιο στενεύει και μετά από μία τρίτη κατάβαση 40 μέτρων θα φτάσουμε στο σημείο της ένωσης. Στην τελευταία κατάβαση υπάρχει όμορφος διάκοσμος στα τοιχώματα από κουρτίνες, όπως και στο σημείο της ένωσης.

τα πρώτα μέτρα της κατάβασης

προσεγγίζοντας το 1ο πατάρι στα -30 μέτρα

άποψη της διατομής της εισόδου

το 2ο πατάρι στα -50 μέτρα

Κοινή συνέχεια: Το βάραθρο συνεχίζει από τη μία πλευρά του διάκοσμου που υπάρχει στην ένωση. Μετά από μικρή τραβέρσα δύο μέτρων φτάνουμε σε αλλαγή, όπου συνεχίζουμε κατακόρυφα την κατάβαση. Μετά από μία κινητή αλλαγή και 35 μέτρα θα φτάσουμε σε θάλαμο. Θα κινηθούμε για λίγα μέτρα οριζόντια, ασφαλισμένοι ωστόσο στο σχοινί. Εκεί σε μικρό θάλαμο θα βρούμε μία μικρή τρύπα για συνέχεια, όμορφα γκουρ, μία μικρή λιμνούλα και αυξημένη σταγονοροή. Στο σημείο αυτό είμαστε στα -125 μέτρα, στο μισό περίπου βάθος του σπηλαίου, το οποίο παίρνει μορφή διάκλασης και μετά από 55 μέτρα ακόμα θα φτάσουμε στον πρώτο μεγάλο πάτο στα -179 μέτρα. Αυτός κατηφορίζει για αρκετά μέτρα προς την μία κατεύθυνση. Από την ανηφορική μεριά ωστόσο, έπειτα από δύσκολη αναρρίχηση τριών μέτρων το σπήλαιο συνεχίζει. Κατόπιν κατηφορίζουμε στο σχοινί σε επικλινές διάδρομο πλάτους δύο μέτρων. Μετά από πέντε μέτρα η καθετότητα αυξάνεται και συναντάμε αλλαγή. Με το πλάτος του σπηλαίου να παραμένει το ίδιο θα κατεβούμε άλλα 15 μέτρα και θα φτάσουμε σε θάλαμο, όπου μπορούμε να βγούμε από το σχοινί. Μετά από λίγο συναντάμε την τελευταία μονοκόμματη αλλαγή, όπου μετά από 55 μέτρα θα φτάσουμε στον τελευταίο θάλαμο. Από εκεί συνεχίζουμε σε επικλινές δάπεδο που θέλει προσοχή. Χάνοντας μερικά μέτρα ακόμα θα φτάσουμε σε μικρό θάλαμο στα -264 μέτρα, όπου είναι και το χαμηλότερο σημείο του σπηλαίου, μετά από πολλές αλλαγές και οριζόντια τμήματα.