Τρύπα της Νύφης, Βραδέτο, Ζαγόρι

Το βάραθρο βρίσκεται ανάμεσα στο Καπέσοβο και το Βραδέτο, στο δρόμο που ενώνει τα δύο χωριά. Πρόκειται για το 5ο βαθύτερο σπήλαιο της Τύμφης και ένα από τα 30 βαθύτερα της Ελλάδας. Αποτελείται από τρεις αγωγούς με συνολικό βάθος 293 μέτρα. Διανοίγεται σε ασβεστόλιθο, ενώ συναντάμε και στρώσεις πυριτόλιθου. Έχει εύκολη πρόσβαση, αφού χρειάζονται μόλις δέκα λεπτά πεζοπορίας για να το προσεγγίσουμε.

Ιστορικό εξερευνήσεων:

1969: Η πρώτη εξερεύνηση του βαράθρου έγινε το 1969 από Αγγλική αποστολή με επικεφαλής το Livesey. Θα κατέβουν τα 2 πρώτα πηγάδια, φτάνοντας στο οριζόντιο τμήμα στα -180μ.
1975: Αποστολή Άγγλων και Αυστραλών θα φτάσουν τη Νύφη στα -240μ
1976: Βρετανική αποστολή (Astraka expedition) θα φτάσουν στο θάλαμο στα 285μ. Στα τότε δημοσιεύματα ο θάλαμος αυτός μετρήθηκε στα -291μ.
1977: Οι Αμερικάνοι με μία μεγάλη αποστολή θα κατέβουν και το τελευταίο στενό κομμάτι των 8 μέτρων φτάνοντας στο βαθύτερο σημείο της Νύφης που τότε εκτιμήθηκε στα 299 μέτρα.
1978: Σειρά των Ελλήνων να κατέβουν στη Νύφη με αποστολή της ΕΣΕ.
1988:Ο ΣΠΕΛΕΟ θα πατώσει το σπήλαιο.
1992: Πενταμελής ομάδα της ΕΣΕ θα κατέβει στη Νύφη τοποθετώντας μικρή πλακέτα.
2004: Μεγάλη αποστολή από μέλη του ΣΕΛΑΣ με Ιταλούς και Γάλλους. Υπεύθυνος Μανώλης Διαμαντόπουλος. Χαρτογράφηση στα -285μ.
2018: Μέλη του ΣΠΕΛΕΟ θα κατεβούνε για κάποια μέτρα στην αποστολή που οργάνωσε ο Πρωτέας. Το εγχείρημα θα εγκαταληφθεί λόγω της αυξημένης επικινδυνότητας που προκαλούσε το λιώσιμο του χιονιού..
2019: Αποστολή εξερεύνησης του Πρωτέα. Θα γίνει χαρτογράφηση που θα βγάλει το βάθος στα 293 μέτρα, καθώς και φωτογράφηση.

Προέλευση ονομασίας: Ο θρύλος λέει ότι κάποτε ξεκίνησε από το Τσεπέλοβο ένα συμπεθεριό με προορισμό το Πάπιγκο για γάμο. Δίπλα στο βάραθρο υπάρχει πηγή και ο κόσμος, που ήτανε καβάλα στα μουλάρια, έκανε στάση να ξαποστάσει. Έτσι όπως περνούσε και η νύφη, το μουλάρι της γλίστρησε και έπεσε μέσα στο βάραθρο. Το χέρι της με τα δακτυλίδια βρέθηκε μετά από μέρες στις πηγές του Βοϊδομάτη..Το σπήλαιο έκτοτε ονομάζεται Τρύπα της Νύφης, Νυφότρυπα ή Σπέρα της Νεβιάστας. Σχετικά με την ονομασία υλικό υπάρχει και εδώ.

Περιγραφή σπηλαίου: Το σπήλαιο έχει μεγάλη είσοδο ορθογωνικής διατομής. Το βάθος του πρώτου πηγαδιού έχει βάθος 133 μέτρα και το φως εισχωρεί στο μεγαλύτερο τμήμα του. Ακολουθεί πατάρι από όπου μπορούμε να βγούμε από το σχοινί, αλλά όχι για πολύ. Κατόπιν υπάρχει κατάβαση 50 μέτρων όπου μας οδηγεί σε υπόγεια αλλά ανενεργή κοίτη. Εκεί θα περπατήσουμε σε οριζόντιο τμήμα, ένα υπόγειο φαράγγι που σε κάποιο σημείο τα ψηλά τοιχώματά του γίνονται ιδιαίτερα στενά (πλάτος ένα μέτρο). Το μήκος του οριζόντιου τμήματος είναι 60 μέτρα περίπου. Στη συνέχεια υπάρχει κατακόρυφο κομμάτι από ογκόλιθους, ύψους δέκα μέτρων που πρέπει να αναρριχηθούμε για να συνεχίσουμε. Ακολουθεί επικλινής κατάβαση πάλι δέκα μέτρων. Εκεί βρίσκεται πλούσιος διάκοσμος από με ρεόλιθο, γκουρ και κατάλευκο ασβεστιτικό υλικό που έχει καλύψει πλήρως τα βράχια. Μετά τη μικρή αυτή κατάβαση θα συναντήσουμε το τρίτο κατακόρυφο πηγάδι 90 μέτρων, που καταλήγει σε μεγάλο θάλαμο κυκλικής διατομής στα -275 μέτρα. Στα τοιχώματα υπάρχει στενή συνέχεια/διάκλαση, μαζί με βέλος από κόκκινο σπρέι.. Μετά από 10 μέτρα κατάβασης φτάνουμε σε ευρύχωρο θάλαμο. Εκεί θα βρούμε μία πλακέτα της ΕΣΕ, γραμμένο σπρέι σε βράχο από το ΣΠΕΛΕΟ και μικρή τρύπα στο δάπεδο. Αυτή είναι και η τελική κατάβαση 9 μέτρων, ιδιαίτερα στενή, που ολοκληρώνει το βάραθρο. Το συνολικό του βάθος χαρτογραφήθηκε από τον Πρωτέα το 2019 με DistoX και βρέθηκε στα -293 μέτρα. Παλαιότερες χαρτογραφήσεις ξένων αποστολών δεκαετία '70 το είχανε βγάλει στα 299μ. ενώ ο ΣΕΛΑΣ το 2004 στα -285μ.
Φωτογραφικό υλικό: Ζάχαρης Άρης, Σωτηριάδης Γιώργος.