Διάσχιση Οροσειράς Τζουμέρκων: Καταρράκτης-Σκάλα Σταμάτη-Μπέσενα-Καταφύδι 2.393μ-Στρογκούλα 2.112μ-Καταφύγιο Πραμάντων.
Τα Τζουμέρκα είναι μια μεγάλη οροσειρά της Δυτικής Ελλάδος, που ουσιαστικά αποτελεί τμήμα της ευρύτερης οροσειράς της Πίνδου. Η υψηλότερη κορυφή είναι το Καταφύδι η οποία ορθώνεται στα 2.393μ. από την επιφάνεια της θάλασσας.
Έχουν κατεύθυνση από Βορά προς Νότο και αποτελούν ένα συμπαγή σχηματισμό με πολλές κορυφές που ξεπερνούν τα 2000 μέτρα δημιουργώντας ένα απροσπέλαστο τείχος ανάμεσα στον Άραχθο(Δυτικά), Αχελώο (Ανατ
Γύρω από τα Τζουμέρκα υπάρχει ένα σύνολο πανέμορφων χωριών και παραδοσιακών οικισμών περιτρυγιρισμένα από απότομες χαράδρες, φαράγγια και ποτάμια με κρυσταλλένια νερά.
Το σύνθετο ορεινό ανάγλυφο μαγεύουν τον επισκέπτη και τον γυρίζουν πολλά χρόνια πίσω, καθώς σε κάθε του βήμα αισθάνεται έντονα την παράδοση του τόπου και την ιστορία. Ξεκινώντας από τα Ιωάννινα προς την κοιλάδα του Άραχθου, τα Τζουμέρκα είναι το βουνό που κυριαρχεί στο τοπίο. Η άγρια και δυτική όψη τους σε καθηλώνει. Ένα εντυπωσιακό βουνό, από τα πλέον ενδιαφέροντα της Πίνδου με απότομες κορφές και ράχες, ’’αόρατα’’ μονοπάτια, λούκια και ατελείωτα λιβάδια που θα ικανοποιήσουν τον κάθε βουνίσιο επισκέπτη. Αφετηρία μας είναι το χωριό Καταρράκτης του Νομού Άρτας, το χωριό αυτό έχει πάρει την ονομασία από τον μεγάλο καταρράκτη που πέφτει από τις ορθοπλαγιές του Γερανοβουνίου. Από την πλατεία του χωριού ακολουθούμε για λίγο την άσφαλτο που πηγαίνει στο Δασικό χωριό Κέδρος. Αφού περάσουμε την γέφυρα, μετά από λίγα μέτρα στο αριστερό μας χέρι θα δούμε ένα μικρό εικονοστάσι. Από εδώ ξεκινάει το μονοπάτι το οποίο και ακολουθούμε χωρίς να υπάρχει κάποιο πρόβλημα ανάμεσα σε χωράφια και πουρνάρια.
Μετά από λίγο βγαίνουμε στο εξωκλήσι του Προφήτη Ηλία όπου υπάρχει και νερό. Στη συνέχεια ακολουθούμε τα παλιά κόκκινα σημάδια που μας βγάζουν στο καταφύγιο των Τζουμέρκων το οποίο δυστυχώς είναι κλειστό. Δυο περίπου ώρες από το χωριό Καταρράκτης. Μπροστά μας τώρα ορθώνεται η κορυφή Καταφύδι στα 2.393μ. Πραγματικά απίστευτη θέα! Πάνω από το καταφύγιο απλώνεται μια ομαλή πλαγιά στην οποία υπάρχει ένα αχνό μονοπάτι το οποίο και ακολουθούμε. Μπαίνοντας σε αυτό το μονοπάτι συναντάμε και το πρώτο πορτοκαλί σημάδι. Το μονοπάτι φεύγει αριστερά και αφού περάσουμε κάνα δυο σημεία που τα νερά το έχουν χαλάσει , βγαίνουμε στο σημείο όπου τα βράχια και οι γκρεμοί αφήνουν ένα μικρό ζωνάρι το οποίο ελίσσεται σε μονοπάτι. Το μονοπάτι αυτό είναι ‘’η Σκάλα του Σταμάτη’’.Το μονοπάτι του Σταμάτη είναι ‘’αόρατο’’ και διακρίνεται μόνο όταν περπατάς πάνω σε αυτό. Σε αυτή την χαώδη πλαγιά δεν υπάρχει η παραμικρή ένδειξη ότι υπάρχει κάποιο πέρασμα. Παντού απόκρημνες κορυφές, πλαγιές απότομες εκατοντάδων μέτρων, κάθετα ζωνάρια. Και όμως μέσα σε αυτό χάος υπάρχει μια αχνή γραμμή που τα διασχίζει όλα αυτά. Το μονοπάτι του Σταμάτη αξίζει κάποιος να το περπατήσει όσο αυτό στέκεται όρθιο. Αφού περάσαμε τη ‘’Σκάλα’’ οι πλαγιές τώρα γίνονται πιο ομαλές. Μπροστά μας τώρα βλέπουμε μια μυτερή κορυφή και ένα ‘’λούκι’’ το οποίο πρέπει να ανέβουμε. Σε αυτό το ‘’λούκι’’ υπάρχει και ένα μικρό, εύκολο βράχινο πέρασμα το οποίο πρέπει να ψευτοσκαρφαλώσουμε Σε αυτό το πέρασμα, τον τότε καιρό, οι βοσκοί εκμεταλλευόντουσαν την μορφολογία του βράχου και τοποθετούσαν μέσα στη σπηλιά το γάλα και στη συνέχεια ανέβαιναν οι γυναίκες από την Σκάλα Σταμάτη για να το παραλάβουν.Πλέον βγαίνουμε σε πιο ομαλό πεδίο. Μπροστά μας τώρα απλώνεται η μεγάλη λάκα, η Μπέσενα όπου θα είναι και το σημείο διανυκτέρευσης μας. Εκεί βόσκουν τα πρόβατα τους δυο τσοπάνηδες από το χωριό Καταρράκτης. Γευματίσαμε μαζί και χωρίς να καθυστερούμε ξεκινήσαμε για την κορυφή Καταφύδι 2.393μ., όπου φτάσαμε μετά από 1:30’.Από την κορυφή έχεις αεροπλανική θέα του χωριού Καταρράκτης ενώ στα πόδια μας απλώνονται τα Κουστέλατα, τα περίφημα λιβάδια πάνω από τα Θεοδώριανα. Απέναντι βλέπουμε την επιβλητική κορυφογραμμή του Κρυάκουρα, το Χατζή, την Κακαρδίτσα, Άγραφα κτλ. Αργά το απόγευμα επιστρέψαμε στη Μπέσενα όπου οι δύο βοσκοί μας είχαν έτοιμο καφεδάκι. Οι συζητήσεις γύρω από τα Τζουμέρκα, την ιστορία των χωριών και τους πετράδες μαστόρους ήταν πολύωρες. Αργά το βράδυ στήσαμε τις σκηνές και πέσαμε για ύπνο.Το όμορφο πρωινό μας βρίσκει στη λάκα της Μπέσενας. Οι αχτίδες του Ηλίου φωτίζουν τις μυτερές κορυφές των Τζουμέρκων. Βουνό άγριο τα Τζουμέρκα, δημιουργεί ένα σχεδόν αδιάβατο τείχος μεταξύ του Άραχθου και του Ασπροποτάμου.
Αφού χαιρετηθήκαμε με τους βοσκούς, ακολουθήσαμε τα κόκκινα σημάδια που μας έβγαλαν πάνω στη ράχη του Γερανοβουνίου. Η ράχη αυτή κόβεται απότομα δημιουργώντας μια μικρή ορθοπλαγιά. Υπάρχει όμως ένα πέρασμα-ράμπα που μπορεί να σε κατεβάσει στις πιο ομαλές πλαγιές. Εδώ τα πράγματα όμως δυσκόλεψαν, η ράμπα αυτή ήταν απαγορευτική για να την διασχίσουμε αφού η πλαγιά ήταν γλιστερή και ο φόρτος που είχαμε στα σακίδια ήταν πολλών κιλών. Μετά από έναν έλεγχο του πεδίου η ομάδα αποφάσισε να κατέβει προσεκτικά από ένα σαθρό, απότομο ‘’λούκι’’ με 45-50 μοίρες κλίση, χειρότερο από αυτό του Μύτικα. Με το που το κατεβήκαμε, μπήκαμε και σε ένα άλλο, δεύτερο ‘’λούκι’’ με σταθερά πιασίματα το οποίο μας κατέβασε στα λιβάδια ανάμεσα στη Ρόκα και το Γερανοβούνι.
Μόλις κατεβήκαμε από τα δύσκολα περάσματα και ξαποστάσαμε στη στάνη, κοιτώντας τριγύρω συμφωνήσαμε όλοι. Τα Τζουμέρκα είναι ένα από τα πιο εντυπωσιακά βουνά της χώρας μας. Ατελείωτοι γκρεμοί και σάρες, λούκια, κόψεις και απότομες κορφές. Ομαλά λιβάδια που μετεωρίζονται χίλια πεντακόσια μέτρα ψηλότερα από τις κοιλάδες, τα Τζουμέρκα δεν είναι ένα απλό βουνό! πορεία μας είναι τώρα πάνω στην κορυφογραμμή. Αφήσαμε στα αριστερά μας την βράχινη κορυφή της Ρόκας και μετά από περίπου 3 ώρες καταλήξαμε στην επιβλητική κορυφή της Στρογκούλας που υψώνεται πάνω από το παλιό κεφαλοχώρι των Πραμάντων στα 2.112μ. Στη συνέχεια κινηθήκαμε πάνω στο μονοπάτι με τα κόκκινα σημάδια και καταλήξαμε στο καταφύγιο Πραμάντων. Εκεί, ο καταφυγιάρχης αφού μας μαγείρεψε ντόπια εδέσματα μας κατέβασε στη πλατεία των Πραμάντων όπου χαλαρώσαμε κάτω από τον αγέρωχο πλάτανο. Μια τελευταία στάση στο ιστορικό γεφύρι της Πλάκας και επιστροφή ξανά στην αφετηρία μας, στο χωριό Καταρράκτης.
Βουνό δύσκολο τα Τζουμέρκα, εδώ είναι το ‘’βασίλειο’’ της σάρας των μεγάλων κλίσεων και της πέτρας. Ένα καλό άρβυλο, μπατόν είναι τα πλέον απαραίτητα, ενώ το gps κρίνεται ιδιαίτερα χρήσιμο μιας και σχεδόν όλες οι πορείες περνούν από συγκεκριμένα περάσματα. Επίσης καλό θα είναι να γνωρίζουν τα μετεωρολογικά δεδομένα της περιοχής γιατί στα Τζουμέρκα ξεσπούν βίαιες καταιγίδες.
Κείμενο-φωτογραφίες: Σάκης Γκαρίπης 11-12/7/2011. 27-28/7/2014.
Τα Τζουμέρκα είναι μια μεγάλη οροσειρά της Δυτικής Ελλάδος, που ουσιαστικά αποτελεί τμήμα της ευρύτερης οροσειράς της Πίνδου. Η υψηλότερη κορυφή είναι το Καταφύδι η οποία ορθώνεται στα 2.393μ. από την επιφάνεια της θάλασσας.
Έχουν κατεύθυνση από Βορά προς Νότο και αποτελούν ένα συμπαγή σχηματισμό με πολλές κορυφές που ξεπερνούν τα 2000 μέτρα δημιουργώντας ένα απροσπέλαστο τείχος ανάμεσα στον Άραχθο(Δυτικά), Αχελώο (Ανατ
Γύρω από τα Τζουμέρκα υπάρχει ένα σύνολο πανέμορφων χωριών και παραδοσιακών οικισμών περιτρυγιρισμένα από απότομες χαράδρες, φαράγγια και ποτάμια με κρυσταλλένια νερά.
Το σύνθετο ορεινό ανάγλυφο μαγεύουν τον επισκέπτη και τον γυρίζουν πολλά χρόνια πίσω, καθώς σε κάθε του βήμα αισθάνεται έντονα την παράδοση του τόπου και την ιστορία. Ξεκινώντας από τα Ιωάννινα προς την κοιλάδα του Άραχθου, τα Τζουμέρκα είναι το βουνό που κυριαρχεί στο τοπίο. Η άγρια και δυτική όψη τους σε καθηλώνει. Ένα εντυπωσιακό βουνό, από τα πλέον ενδιαφέροντα της Πίνδου με απότομες κορφές και ράχες, ’’αόρατα’’ μονοπάτια, λούκια και ατελείωτα λιβάδια που θα ικανοποιήσουν τον κάθε βουνίσιο επισκέπτη. Αφετηρία μας είναι το χωριό Καταρράκτης του Νομού Άρτας, το χωριό αυτό έχει πάρει την ονομασία από τον μεγάλο καταρράκτη που πέφτει από τις ορθοπλαγιές του Γερανοβουνίου. Από την πλατεία του χωριού ακολουθούμε για λίγο την άσφαλτο που πηγαίνει στο Δασικό χωριό Κέδρος. Αφού περάσουμε την γέφυρα, μετά από λίγα μέτρα στο αριστερό μας χέρι θα δούμε ένα μικρό εικονοστάσι. Από εδώ ξεκινάει το μονοπάτι το οποίο και ακολουθούμε χωρίς να υπάρχει κάποιο πρόβλημα ανάμεσα σε χωράφια και πουρνάρια.
Μετά από λίγο βγαίνουμε στο εξωκλήσι του Προφήτη Ηλία όπου υπάρχει και νερό. Στη συνέχεια ακολουθούμε τα παλιά κόκκινα σημάδια που μας βγάζουν στο καταφύγιο των Τζουμέρκων το οποίο δυστυχώς είναι κλειστό. Δυο περίπου ώρες από το χωριό Καταρράκτης. Μπροστά μας τώρα ορθώνεται η κορυφή Καταφύδι στα 2.393μ. Πραγματικά απίστευτη θέα! Πάνω από το καταφύγιο απλώνεται μια ομαλή πλαγιά στην οποία υπάρχει ένα αχνό μονοπάτι το οποίο και ακολουθούμε. Μπαίνοντας σε αυτό το μονοπάτι συναντάμε και το πρώτο πορτοκαλί σημάδι. Το μονοπάτι φεύγει αριστερά και αφού περάσουμε κάνα δυο σημεία που τα νερά το έχουν χαλάσει , βγαίνουμε στο σημείο όπου τα βράχια και οι γκρεμοί αφήνουν ένα μικρό ζωνάρι το οποίο ελίσσεται σε μονοπάτι. Το μονοπάτι αυτό είναι ‘’η Σκάλα του Σταμάτη’’.Το μονοπάτι του Σταμάτη είναι ‘’αόρατο’’ και διακρίνεται μόνο όταν περπατάς πάνω σε αυτό. Σε αυτή την χαώδη πλαγιά δεν υπάρχει η παραμικρή ένδειξη ότι υπάρχει κάποιο πέρασμα. Παντού απόκρημνες κορυφές, πλαγιές απότομες εκατοντάδων μέτρων, κάθετα ζωνάρια. Και όμως μέσα σε αυτό χάος υπάρχει μια αχνή γραμμή που τα διασχίζει όλα αυτά. Το μονοπάτι του Σταμάτη αξίζει κάποιος να το περπατήσει όσο αυτό στέκεται όρθιο. Αφού περάσαμε τη ‘’Σκάλα’’ οι πλαγιές τώρα γίνονται πιο ομαλές. Μπροστά μας τώρα βλέπουμε μια μυτερή κορυφή και ένα ‘’λούκι’’ το οποίο πρέπει να ανέβουμε. Σε αυτό το ‘’λούκι’’ υπάρχει και ένα μικρό, εύκολο βράχινο πέρασμα το οποίο πρέπει να ψευτοσκαρφαλώσουμε Σε αυτό το πέρασμα, τον τότε καιρό, οι βοσκοί εκμεταλλευόντουσαν την μορφολογία του βράχου και τοποθετούσαν μέσα στη σπηλιά το γάλα και στη συνέχεια ανέβαιναν οι γυναίκες από την Σκάλα Σταμάτη για να το παραλάβουν.Πλέον βγαίνουμε σε πιο ομαλό πεδίο. Μπροστά μας τώρα απλώνεται η μεγάλη λάκα, η Μπέσενα όπου θα είναι και το σημείο διανυκτέρευσης μας. Εκεί βόσκουν τα πρόβατα τους δυο τσοπάνηδες από το χωριό Καταρράκτης. Γευματίσαμε μαζί και χωρίς να καθυστερούμε ξεκινήσαμε για την κορυφή Καταφύδι 2.393μ., όπου φτάσαμε μετά από 1:30’.Από την κορυφή έχεις αεροπλανική θέα του χωριού Καταρράκτης ενώ στα πόδια μας απλώνονται τα Κουστέλατα, τα περίφημα λιβάδια πάνω από τα Θεοδώριανα. Απέναντι βλέπουμε την επιβλητική κορυφογραμμή του Κρυάκουρα, το Χατζή, την Κακαρδίτσα, Άγραφα κτλ. Αργά το απόγευμα επιστρέψαμε στη Μπέσενα όπου οι δύο βοσκοί μας είχαν έτοιμο καφεδάκι. Οι συζητήσεις γύρω από τα Τζουμέρκα, την ιστορία των χωριών και τους πετράδες μαστόρους ήταν πολύωρες. Αργά το βράδυ στήσαμε τις σκηνές και πέσαμε για ύπνο.Το όμορφο πρωινό μας βρίσκει στη λάκα της Μπέσενας. Οι αχτίδες του Ηλίου φωτίζουν τις μυτερές κορυφές των Τζουμέρκων. Βουνό άγριο τα Τζουμέρκα, δημιουργεί ένα σχεδόν αδιάβατο τείχος μεταξύ του Άραχθου και του Ασπροποτάμου.
Αφού χαιρετηθήκαμε με τους βοσκούς, ακολουθήσαμε τα κόκκινα σημάδια που μας έβγαλαν πάνω στη ράχη του Γερανοβουνίου. Η ράχη αυτή κόβεται απότομα δημιουργώντας μια μικρή ορθοπλαγιά. Υπάρχει όμως ένα πέρασμα-ράμπα που μπορεί να σε κατεβάσει στις πιο ομαλές πλαγιές. Εδώ τα πράγματα όμως δυσκόλεψαν, η ράμπα αυτή ήταν απαγορευτική για να την διασχίσουμε αφού η πλαγιά ήταν γλιστερή και ο φόρτος που είχαμε στα σακίδια ήταν πολλών κιλών. Μετά από έναν έλεγχο του πεδίου η ομάδα αποφάσισε να κατέβει προσεκτικά από ένα σαθρό, απότομο ‘’λούκι’’ με 45-50 μοίρες κλίση, χειρότερο από αυτό του Μύτικα. Με το που το κατεβήκαμε, μπήκαμε και σε ένα άλλο, δεύτερο ‘’λούκι’’ με σταθερά πιασίματα το οποίο μας κατέβασε στα λιβάδια ανάμεσα στη Ρόκα και το Γερανοβούνι.
Μόλις κατεβήκαμε από τα δύσκολα περάσματα και ξαποστάσαμε στη στάνη, κοιτώντας τριγύρω συμφωνήσαμε όλοι. Τα Τζουμέρκα είναι ένα από τα πιο εντυπωσιακά βουνά της χώρας μας. Ατελείωτοι γκρεμοί και σάρες, λούκια, κόψεις και απότομες κορφές. Ομαλά λιβάδια που μετεωρίζονται χίλια πεντακόσια μέτρα ψηλότερα από τις κοιλάδες, τα Τζουμέρκα δεν είναι ένα απλό βουνό! πορεία μας είναι τώρα πάνω στην κορυφογραμμή. Αφήσαμε στα αριστερά μας την βράχινη κορυφή της Ρόκας και μετά από περίπου 3 ώρες καταλήξαμε στην επιβλητική κορυφή της Στρογκούλας που υψώνεται πάνω από το παλιό κεφαλοχώρι των Πραμάντων στα 2.112μ. Στη συνέχεια κινηθήκαμε πάνω στο μονοπάτι με τα κόκκινα σημάδια και καταλήξαμε στο καταφύγιο Πραμάντων. Εκεί, ο καταφυγιάρχης αφού μας μαγείρεψε ντόπια εδέσματα μας κατέβασε στη πλατεία των Πραμάντων όπου χαλαρώσαμε κάτω από τον αγέρωχο πλάτανο. Μια τελευταία στάση στο ιστορικό γεφύρι της Πλάκας και επιστροφή ξανά στην αφετηρία μας, στο χωριό Καταρράκτης.
Βουνό δύσκολο τα Τζουμέρκα, εδώ είναι το ‘’βασίλειο’’ της σάρας των μεγάλων κλίσεων και της πέτρας. Ένα καλό άρβυλο, μπατόν είναι τα πλέον απαραίτητα, ενώ το gps κρίνεται ιδιαίτερα χρήσιμο μιας και σχεδόν όλες οι πορείες περνούν από συγκεκριμένα περάσματα. Επίσης καλό θα είναι να γνωρίζουν τα μετεωρολογικά δεδομένα της περιοχής γιατί στα Τζουμέρκα ξεσπούν βίαιες καταιγίδες.
Κείμενο-φωτογραφίες: Σάκης Γκαρίπης 11-12/7/2011. 27-28/7/2014.
 |
| καταφύγιο Καταρράκτη |
 |
| οροπέδιο Μπέσενας |
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου