Καταφύγιο Μελισσουργών - Αγκάθι - Μέγα Λάκκος, Τζουμέρκα

Ξεκινάμε από το ορειβατικό καταφύγιο των Μελισσουργών στα 1020μ. και μετά από πορεία 40 λεπτών σε δασικό δρόμο στην ανατολική μεριά των Τζουμέρκων φτάνουμε στην πηγή Αγκάθι. Έπειτα κινούμαστε δυτικά σε ομαλή ανηφόρα για να φτάσουμε μετά από 30 λεπτά στη βάση μίας απότομης ράμπας. Ακολουθεί έντονη ανηφόρα, ενώ σε χειμερινό πεδίο η χρήση πιολέ/κραμπόν είναι συνήθως απαραίτητη. Σε λιγότερο από 1 ώρα είμαστε στα 1850 μέτρα, στην ανατολική πλευρά μίας μεγάλης λάκας κάτω από τις κορυφές Πλάκα και Γερακοβούνι. Η πορεία έγινε στις 30/12/2021 με άψογες συνθήκες χιονιού. 

Πλησιάζοντας τη χαρακτηριστική ράμπα στο βάθος που μας ανεβάζει στη μεγάλη λάκα.

Κατ.Μελισσουργών-Κεφαλόβρυσο-Κατ.Πραμάντων, κυκλική, Τζουμέρκα

Εύκολη διαδρομή που κινείται στο ελατόδασος των Τζουμέρκων ανάμεσα στα καταφύγια Μελισσουργών και Πραμάντων. Εκκίνηση από το πρώτο όπου σε μία ώρα είμαστε στη βάση του καταρράκτη "Κεφαλόβρυσο", ύψους 350 μέτρων με συνεχή ροή. Συνέχεια προς το καταφύγιο των Πραμάντων για στάση και ανεφοδιασμό. Έπειτα κατηφορίζουμε στη μονή Αγίας Παρασκευής για να κερδίσουμε και πάλι ύψος πηγαίνοντας προς το σπήλαιο του Κατσαντώνη. Τέλος επιστροφή στο καταφύγιο Μελισσουργών ολοκληρώνοντας μία ευχάριστη κυκλική διαδρομή. Η διαδρομή στο wikiloc

Η ΒΑ όψη των Τζουμέρκων

Κατ.Μελισσουργών - Μπαλτινέσι - Αετός - καταφύγιο, Τζουμέρκα

Κυκλική πορεία με εκκίνηση από το ορειβατικό καταφύγιο Μελισσουργών. Αρχικά κινούμαστε στο δασικό δρόμο που πάει για Μπαλτινέσι. Μετά από 50 λεπτά φτάνουμε στην πηγή "Αγκάθι", όπου αφήνουμε το χωματόδρομο και ανηφορίζουμε ελαφρά προς τα μαντριά της περιοχής. Κατόπιν θα ακολουθήσουμε και πάλι δασικό δρόμο μέχρι το Μπαλτινέσι. Ελεύθερη επιστροφή προς Αετό με μία τελευταία ανηφόρα για την κορυφή. Η θέα είναι εντυπωσιακή αφού βρίσκεται στο κέντρο της αμφιθεατρικής λεκάνης, που σχηματίζουν τα βουνά. Έτσι από δυτικά έχουμε τα Τζουμέρκα, από ανατολικά την Κακαρδίτσα, νότια τον αυχένα των Μελισσουργών και στο μοναδικό σημείο του ορίζοντα όπου δε βλέπουμε βουνό είναι προς το ομώνυμο χωριό. Μετά από 7,5 χιλιόμετρα το ίχνος θα ενωθεί με αυτό της ανάβασης για να κλέισει μια κυκλική διαδρομή στην ενδιαφέρουσα αυτά μεριά των Τζουμέρκων. Το ίχνος στο wikiloc.

Αγκάθι και κορυφή Πλάκα

Συρράκο - Πρίζα, Περιστέρι, νότια Πίνδος

Η κορυφή Πρίζα βρίσκεται στα ΝΔ μεριά του Περιστερίου και έχει υψόμετρο 2050μ. Η προσέγγισή της γίνεται πάνω από το Συρράκο. Στα 1300μ. υψμ υπάρχει με σπρέι βέλος σε βράχο για την ανάβαση. Εναλλακτικά κάποιος μπορεί να κερδίσει ύψος με ψηλό αμάξι και να ξεκινήσει από τα 1550μ υψμ. Από εκεί υπάρχουνε δύο ράχες τις οποίες μπορεί να πάρει κάποιος και η ανάβαση γίνεται σε αλπικό πεδίο. Αρχικά φτάνουμε εύκολα σε προκορφή στα 1800μ υψμ. Κατόπιν συνεχίζουμε την ανηφορική πορεία για μία ώρα ακόμα, όπου και φτάνουμε στην κορυφή της Πρίζας. Σε όλη την πορεία έχουμε μοναδική θέα προς τη βόρεια όψη των Τζουμέρκων και τις κορυφές Στρογγούλα, Πλάκα, Γερακοβούνι, Κομμένα. Σε πρώτο πλάνο και ο ορεινός όγκος της Κακαρδίτσας. Στα ανατολικά έχουμε την βαθιά χαράδρα του Χρούσια που κόβει το νότιο κομμάτι του βουνού. Από την κορυφή θα δούμε τα Γιάννενα, Τύμφη, Σμόλικα και φυσικά το υπόλοιπο κομμάτι του Περιστερίου με τις κορυφές Τσουκαρέλα, Μέγα Τραπό και Γκουράσα. Η επιστροφή μπορεί να γίνει από διπλανή ράχη δημιουργώντας μία κυκλική διαδρομή. Η ανάβαση έγινε στις 20/12/2018. Λεπτομέρειες στο wikiloc.

Τα Τζουμέρκα ξεπροβάλλουν μέσα από τα σύννεφα. Από αριστερά: Κομμένα, Πλάκα, Γερακοβούνι, Στρογγούλα.

εκκίνηση πεζοπορίας

Κατ. Μελισσουργών - Κατ. Πραμάντων, Τζουμέρκα, Πίνδος

Το μοναπάτι ενώνει τα δύο καταφύγια σε 50 λεπτά περίπου μέσα από όμορφο ελατόδασος. Κινείται στη ΒΑ πλευρά των Τζουμέρκων και κατά σημεία έχουμε θέα στην Κακαρδίτσα, στο Μελισσουργιώτικο ρέμα, σε Κρυάκουρα και φυσικά στα χωριά Πράμαντα, Τσόπελα και Μελισσουργούς. Επίσης μετά από 20 λεπτά από το καταφύγιο των Μελισσουργών έχουμε θέα σε έναν από τους εντυπωσιακότερους καταρράκτες της Ελλάδας: Τον καταρράκτη του Κεφαλόβρυσου, συνολικού ύψους 350 μέτρων. Λεπτομέρειες της διαδρομής εδώ.

ο καταρράκτης του Κεφαλόβρυσου και ένας ακόμα παγωμένοι

ματιά προς Κρυάκουρα και αυχένα Μελισσουργών

Συρράκο-Χρούσιας-Καλαρύτες-Κουιάσα-Συρράκο, Περιστέρι

Διαδρομή 9 χιλιομέτρων που ανεβοκατεβαίνει στη χαράδρα του Χρούσια. Εκκίνηση από το πέτρινο Συρράκο. Αρχικά κατηφορίζουμε στη χαράδρα του Χρούσια με τα ορμητικά νερά του. Αφού φτάσουμε στην κοίτη, περνάμε απέναντι το ποτάμι και ανηφορίζουμε προς τους Καλαρρύτες. Αφού φτάσουμε στο άλλο πέτρινο χωριό των Τζουμέρκων συνεχίζουμε και πάλι προς τη χαράδρα από τη σκάλα των Καλαρυτών. Αφού πέσουμε για 2η φορά στη χαράδρα του Χρούσια, κοντά στο νερόμυλο Κουιάσα και τον εντυπωσιακό καταρράκτη, θα ανηφορίσουμε για τελευταία φορά προς την πλευρά του Συρράκου και θα φτάσουμε στο δρόμο στο ύψος των κεραιών. Το μονοπάτι δίνει συχνά σημεία θέας προς τα δύο χωριά, διάφορους καταρράκτες και τη χαράδρα του Χρούσια. Περισσότερα για τη διαδρομή εδώ.

Συρράκο

χαμηλά η χαράδρα του Χρούσια

Κορυφή Στρογγούλα, Τζουμέρκα, Πίνδος

Από τις πιο αναγνωρίσιμες και εμβληματικές κορυφές των Τζουμέρκων και της κεντρικής  Πίνδου. Με υψόμετρο 2112 μέτρα αποτελεί τη βόρεια απόληξη της οροσειράς των Τζουμέρκων. Προσεγγίζεται από τη βόρεια πλευρά της από το καταφύγιο Πραμάντων σε 3 με 3:30 ώρες. Από δυτικά μπορεί να γίνει ανάβαση πάνω από τα Άγναντα και το εκκλησάκι της Ανάληψης, ενώ από την ανατολική πλευρά γίνεται ανάβαση από την πηγή Αγκάθι και διασχίζοντας μέρος της κορυφογραμμής.
Μοναδική και η θέα της αφού μπροστά μας ξεδιπλώνεται όλη η κορυφογραμμή προς το νότο βλέποντας τη Ρόκα, την Πλάκα, το Γερακοβούνι (ή Γερανοβούνι) και το ψηλότερο Καταφίδι (ή Πυραμίδα). Απέναντι (ανατολικά) βλέπουμε τον ορεινό όγκο της Κακαρδίτσας με την ομώνυμη και ψηλότερη κορυφή της νότιας Πίνδου και πιο βάθος το Περιστέρι. Στο βορρά βλέπουμε τον Τόμαρο, τη λίμνη των Ιωαννίνων, Τύμφη και Σμόλικα.
Η βόρεια όψη της πάνω από τα Πράμαντα σχηματίζει τρία λούκια (Κλασικό, Εκπαιδευτικό, Αγροφύλακα), όπου με χιόνι αποτελούν πρόκληση για κάθε ορειβάτη. Επίσης και η ΒΑ ορθοπλαγιά της έχει χαραγμένες διαδρομές. Σε χαμηλές θερμοκρασίες και λόγω του προσανατολισμού της σχηματίζεται πάγος και συχνά προσφέρει πολύ καλές συνθήκες παγοαναρρίχησης. Περισσότερα περί αναρριχητικών διαδρομών στο routes.
Παρακάτω μπορείτε να δείτε αναλυτικότερα τις διαδρομές προσέγγισης της κορυφής:
- Από καταφύγιο Πραμάντων    
- Από Άγναντα
- Από κατ. Μελισσουργών-πηγή Αγκάθι και διάσχιση κορυφογραμμής (χειμερινή)
- Από κατ. Μελισσουργών-πηγή Αγκάθι και διάσχιση κορυφογραμμής (καλοκαίρι)
- Trekking Athamanicus, μέρα 1η

Η δυτική όψη

η βόρεια όψη με τα λούκια

Γεφύρι Κουιάσα, Νερόμυλος, Τζουμέρκα

Μετά τη σιδερένια γέφυρα και πριν τους Καλαρύτες υπάρχει μονοπάτι που οδηγεί στο πέτρινο γεφύρι Κουιάσα και σε παλιό πέτρινο νερόμυλο. Στην αρχή του μονοπατιού μπορούμε να ανεβούμε τα σκαλιά δεξιά και από τη σκάλα των Καλαρυτών να φτάσουμε στο γραφικό χωριό. Συνεχίζοντας ευθεία θα φτάσουμε σύντομα στον όμορφο νερόμυλο και σε εντυπωσιακό καταρράκτη που προέρχεται από πηγές κάτω από τους Καλαρρύτες και χύνεται στο Χρούσια. Το μέρος είναι σπάνιας ομορφιάς.

Το πέτρινο γεφύρι στην αρχή

στο βρεγμένο μονοπάτι

Μονή Βύλιζας - Πύλη Παραδείσου (Καρλίμπου), Ματσούκι, Τζουμέρκα

Το μονοπάτι που μας οδήγησε στη μονή από το Ματσούκι συνεχίζει τραβερσάροντας τη ράχη που χωρίζει το Ματσουκιώτικο ρέμα με το ρέμα Καρλίμπου για άλλη μία ώρα, όπου και φτάνει στην κοίτη του φαραγγιού Πύλη Παραδείσου (Καρλίμπου για τους ντόπιους). Στη συνέχεια θα ανηφορίσει την πλαγιά με κατεύθυνση τους Καλαρρύτες. Το μονοπάτι είναι πνιγμένο στη βλάστηση κατά σημεία, ενώ αραιά και που δίνει ωραία μπάλκονια θέας προς τη χαράδρα του Καλαρρύτικου, τη μονή Κηπίνας, τη χαράδρα του Χρούσια και τους Καλαρρύτες. Σε κάποιες φάσεις θέλει προσοχή στα πατήματα μας, αφού γίνεται λίγο απότομο, αλλά και στη βλάστηση που προσπαθεί να το κλείσει!

Η μονή με φόντο τον ορεινό όγκο της Κακαρδίτσας

Ματσούκι - Μονή Βύλιζας, Τζουμέρκα, νότια Πίνδος

Το μονοπάτι-καλντερίμι ξεκινάει λίγο πάνω από το χωριό. Σε μία στροφή του δρόμου υπάρχει ταμπέλα που μας ενημερώνει για την αρχή του μονοπατιού. Το μήκος του είναι 1,4 χιλιόμετρα και θα χρειαστούμε 20 λεπτά περίπου για να φτάσουμε στην ιστορική μονή. Εύκολο, χωρίς υψομετρικές, τραβερσάρει στη νότια πλευρά της ράχης από τα Κριθάρια. Το μονοπάτι έχει μοναδική θέα στο Ματσουκιώτικο ρέμα που βρίσκεται ακριβώς από κάτω καθώς και στο γεφύρι του Σταφυλά. Επίσης έχουμε οπτική επαφή με την ψηλότερη κορυφή της περιοχής Κακαρδίτσα στα ανατολικά, ενώ δυτικά βλέπουμε μέρος της χαράδρας του Καλαρύτικου και τον ορεινό όγκο του Τόμαρου. Το μονοπάτι συνεχίζει από τη μονή προς το ρέμα Καρλίμπου (Πύλη Παραδείσου) και τους Καλαρύτες.
Λίγα λόγια για τη μονή Βύλιζας: Η μονή είναι χτισμένη στα 970 υψόμετρο σε σημείο εξαιρετικής θέας στις χαράδρες της περιοχής, τους Καλαρύτες και τη μονή Κηπίνας. Η ετοιμολογία της λέξης προέρχεται από τη λατινική λέξη vigilo που σημαίνει φυλάττω, αγρυπνώ. Κατά την παράδοση η μονή ιδρύθηκε τον 11 αιώνα, η αρχαιότερη ωστόσο μαρτυρία έχει χρονολογία 1676. Ανακαινίστηκε το 1783 σύμφωνα με επιγραφή στην αψίδα του ιερού. Είναι αφιερωμένη στον Ευαγγελισμό της Θεοτόκου. Το 1981 ξεκίνησαν οι εργασίες με σκοπό την ανάπλαση του χώρου και της δυνατότητας φιλοξενίας ατόμων.
Η συνολική διαδρομή από το Ματσούκι στη μονή και στη συχέχεια στο ρέμα Καρλίμπου βρίσκεται εδώ

Στην αρχή του μονοπατιού

Το πετρόχτιστο καλντερίμι, ενώ στο βάθος διακρίνεται η μονή

Κρυάκουρας, από νεράιδα, Τζουμέρκα

Τελικός προορισμός η Νεράιδα Τρικάλων ή Γρεβενοσέλι, ένα από τα τελευταία χωριά πριν το νομό Άρτας. Το χωριό είναι χτισμένο σε μια πλαγιά, προέκτασης των Τζουμέρκων προς τα ανατολικά. Βρίσκεται σε υψόμετρο 1.100 μ. με θέα προς τον Ασπροπόταμο (Αχελώο). Ένα καφεδάκι στη γραφική πλατεία με τους κατοίκους και κατευθείαν στήσιμο της κατασκήνωσης κοντά στο χωριό. Στόχος μας η κορυφή του Κρυάκουρα 2.150μ , επιστροφή απο την κόψη και στο σημείο που οι πλαγιές γίνονται ομαλές κατάβαση πάλι στη Νεράιδα. Πότε η πορεία γίνεται σε δύσβατο χωματόδρομο σπαρμένος με άπειρα κοτρώνια, πότε σε μονοπάτι χωρίς σήμασνη.Στη διαδρομή εντοπίσαμε ένα περιφραγμένο, γραφικότατο εκκλησάκι με πηγή και κιόσκι. Μετά απο περίπου 2 ώρες φτάνουμε στο διάσελο Κρυάκουρα-Φούρκας.Η θέα ειναι εντυπωσιακή από το διάσελο, αφού διακρίνουμε την ατελείωτη κορυφογραμμή του Κρυάκουρα, την Κακαρδίτσα και την Φούρκα. Απο εδώ αρχίζει και η direct ανάβαση. Μόλις βγούμε στο διάσελο φευγουμε αριστερά και ανεβαίνουμε ευθεία πάνω απο κρυφά περάσματα.Η κλίση πολύ γρήγορα γίνεται μεγάλη. Στόχος μας είναι η δεξιά κορυφή μιας και ειναι η πιο ψηλή.Τα τελευταία μέτρα χρειάζονται αναρρίχηση. Απο την κορυφή η θέα είναι φανταστική προς το ''τείχος'' των Τζουμέρκων, την Κακαρδίτσα, το Χατζή. Η επιστροφή έγινε απο την κόψη με μερικά δύσκολα και εκτεθειμένα περάσματα. Μόλις οι πλαγιές αρχίζουν να γίνονται ομαλές, αφήνουμε την κόψη και ξεκινάμε να κατεβαίνουμε προς τον χωματόδρομο που οδηγεί στη Νεράιδα.
Κείμενο/φωτογραφίες: Σάκης Γκαρίπης.  Ημερομηνία ανάβασης 29/07/2013.

Κατ.Μελισσουργών-Καταρράκτης-Κατ.Πραμάντων, κυκλική, Τζουμέρκα

Εύκολη διαδρομή που κινείται στο δασικό κομμάτι των Τζουμέρκων ανάμεσα στα καταφύγια Μελισσουργών και Πραμάντων. Εκκίνηση από το πρώτο όπου σε μία ώρα είμαστε στη βάση του καταρράκτη "Κεφαλόβρυσο", ύψους 300 μέτρων με συνεχή ροή αλλά και παγωμένου στην παρούσα φάση (31/12/2016). Συνέχεια προς το καταφύγιο των Πραμάντων για στάση και ανεφοδιασμό. Έπειτα κατηφορίζουμε στη μονή Αγίας Παρασκευής για να κερδίσουμε και πάλι ύψος πηγαίνοντας προς το σπήλαιο του Κατσαντώνη. Τέλος επιστροφή στο καταφύγιο Μελισσουργών σε μία ευχάριστη και εύκολη διαδρομή 8 χιλιομέτρων. Περισσότερα εδώ.

Διάσχιση Οροσειράς Τζουμέρκων, Σκάλα Σταμάτη

Διάσχιση Οροσειράς Τζουμέρκων: Καταρράκτης-Σκάλα Σταμάτη-Μπέσενα-Καταφύδι 2.393μ-Στρογκούλα 2.112μ-Καταφύγιο Πραμάντων. 

Τα Τζουμέρκα είναι μια μεγάλη οροσειρά της Δυτικής Ελλάδος, που ουσιαστικά αποτελεί τμήμα της ευρύτερης οροσειράς της Πίνδου. Η υψηλότερη κορυφή είναι το Καταφύδι η οποία ορθώνεται στα 2.393μ. από την επιφάνεια της θάλασσας.
Έχουν κατεύθυνση από Βορά προς Νότο και αποτελούν ένα συμπαγή σχηματισμό με πολλές κορυφές που ξεπερνούν τα 2000 μέτρα δημιουργώντας ένα απροσπέλαστο τείχος ανάμεσα στον Άραχθο(Δυτικά), Αχελώο (Ανατολικά) και Καλαρρύτικο (Βόρεια). Πρόκειται για έναν επίγειο παράδεισο που τα συνδυάζει όλα και προσφέρει μοναδικές εμπειρίες σε κάθε πεζοπόρο-ορειβάτη.
Γύρω από τα Τζουμέρκα υπάρχει ένα σύνολο πανέμορφων χωριών και παραδοσιακών οικισμών περιτρυγιρισμένα από απότομες χαράδρες, φαράγγια και ποτάμια με κρυσταλλένια νερά.
Το σύνθετο ορεινό ανάγλυφο μαγεύουν τον επισκέπτη και τον γυρίζουν πολλά χρόνια πίσω, καθώς σε κάθε του βήμα αισθάνεται έντονα την παράδοση του τόπου και την ιστορία. Ξεκινώντας από τα Ιωάννινα προς την κοιλάδα του Άραχθου, τα Τζουμέρκα είναι το βουνό που κυριαρχεί στο τοπίο. Η άγρια και δυτική όψη τους σε καθηλώνει. Ένα εντυπωσιακό βουνό, από τα πλέον ενδιαφέροντα της Πίνδου με απότομες κορφές και ράχες, ’’αόρατα’’ μονοπάτια, λούκια και ατελείωτα λιβάδια που θα ικανοποιήσουν τον κάθε βουνίσιο επισκέπτη. Αφετηρία μας είναι το χωριό Καταρράκτης του Νομού Άρτας, το χωριό αυτό έχει πάρει την ονομασία από τον μεγάλο καταρράκτη που πέφτει από τις ορθοπλαγιές του Γερανοβουνίου. Από την πλατεία του χωριού ακολουθούμε για λίγο την άσφαλτο που πηγαίνει στο Δασικό χωριό Κέδρος. Αφού περάσουμε την γέφυρα, μετά από λίγα μέτρα στο αριστερό μας χέρι θα δούμε ένα μικρό εικονοστάσι. Από εδώ ξεκινάει το μονοπάτι το οποίο και ακολουθούμε χωρίς να υπάρχει κάποιο πρόβλημα ανάμεσα σε χωράφια και πουρνάρια.
Μετά από λίγο βγαίνουμε στο εξωκλήσι του Προφήτη Ηλία όπου υπάρχει και νερό. Στη συνέχεια ακολουθούμε τα παλιά κόκκινα σημάδια που μας βγάζουν στο καταφύγιο των Τζουμέρκων το οποίο δυστυχώς είναι κλειστό. Δυο περίπου ώρες από το χωριό Καταρράκτης. Μπροστά μας τώρα ορθώνεται η κορυφή Καταφύδι στα 2.393μ. Πραγματικά απίστευτη θέα! Πάνω από το καταφύγιο απλώνεται μια ομαλή πλαγιά στην οποία υπάρχει ένα αχνό μονοπάτι το οποίο και ακολουθούμε. Μπαίνοντας σε αυτό το μονοπάτι συναντάμε και το πρώτο πορτοκαλί σημάδι. Το μονοπάτι φεύγει αριστερά και αφού περάσουμε κάνα δυο σημεία που τα νερά το έχουν χαλάσει , βγαίνουμε στο σημείο όπου τα βράχια και οι γκρεμοί αφήνουν ένα μικρό ζωνάρι το οποίο ελίσσεται σε μονοπάτι. Το μονοπάτι αυτό είναι ‘’η Σκάλα του Σταμάτη’’.Το μονοπάτι του Σταμάτη είναι ‘’αόρατο’’ και διακρίνεται μόνο όταν περπατάς πάνω σε αυτό. Σε αυτή την χαώδη πλαγιά δεν υπάρχει η παραμικρή ένδειξη ότι υπάρχει κάποιο πέρασμα. Παντού απόκρημνες κορυφές, πλαγιές απότομες εκατοντάδων μέτρων, κάθετα ζωνάρια. Και όμως μέσα σε αυτό χάος υπάρχει μια αχνή γραμμή που τα διασχίζει όλα αυτά. Το μονοπάτι του Σταμάτη αξίζει κάποιος να το περπατήσει όσο αυτό στέκεται όρθιο. Αφού περάσαμε τη ‘’Σκάλα’’ οι πλαγιές τώρα γίνονται πιο ομαλές. Μπροστά μας τώρα βλέπουμε μια μυτερή κορυφή και ένα ‘’λούκι’’ το οποίο πρέπει να ανέβουμε. Σε αυτό το ‘’λούκι’’ υπάρχει και ένα μικρό, εύκολο βράχινο πέρασμα το οποίο πρέπει να ψευτοσκαρφαλώσουμε Σε αυτό το πέρασμα, τον τότε καιρό, οι βοσκοί εκμεταλλευόντουσαν την μορφολογία του βράχου και τοποθετούσαν μέσα στη σπηλιά το γάλα και στη συνέχεια ανέβαιναν οι γυναίκες από την Σκάλα Σταμάτη για να το παραλάβουν.Πλέον βγαίνουμε σε πιο ομαλό πεδίο. Μπροστά μας τώρα απλώνεται η μεγάλη λάκα, η Μπέσενα όπου θα είναι και το σημείο διανυκτέρευσης μας. Εκεί βόσκουν τα πρόβατα τους δυο τσοπάνηδες από το χωριό Καταρράκτης. Γευματίσαμε μαζί και χωρίς να καθυστερούμε ξεκινήσαμε για την κορυφή Καταφύδι 2.393μ., όπου φτάσαμε μετά από 1:30’.Από την κορυφή έχεις αεροπλανική θέα του χωριού Καταρράκτης ενώ στα πόδια μας απλώνονται τα Κουστέλατα, τα περίφημα λιβάδια πάνω από τα Θεοδώριανα. Απέναντι βλέπουμε την επιβλητική κορυφογραμμή του Κρυάκουρα, το Χατζή, την Κακαρδίτσα, Άγραφα κτλ. Αργά το απόγευμα επιστρέψαμε στη Μπέσενα όπου οι δύο βοσκοί μας είχαν έτοιμο καφεδάκι. Οι συζητήσεις γύρω από τα Τζουμέρκα, την ιστορία των χωριών και τους πετράδες μαστόρους ήταν πολύωρες. Αργά το βράδυ στήσαμε τις σκηνές και πέσαμε για ύπνο.Το όμορφο πρωινό μας βρίσκει στη λάκα της Μπέσενας. Οι αχτίδες του Ηλίου φωτίζουν τις μυτερές κορυφές των Τζουμέρκων. Βουνό άγριο τα Τζουμέρκα, δημιουργεί ένα σχεδόν αδιάβατο τείχος μεταξύ του Άραχθου και του Ασπροποτάμου.
Αφού χαιρετηθήκαμε με τους βοσκούς, ακολουθήσαμε τα κόκκινα σημάδια που μας έβγαλαν πάνω στη ράχη του Γερανοβουνίου. Η ράχη αυτή κόβεται απότομα δημιουργώντας μια μικρή ορθοπλαγιά. Υπάρχει όμως ένα πέρασμα-ράμπα που μπορεί να σε κατεβάσει στις πιο ομαλές πλαγιές. Εδώ τα πράγματα όμως δυσκόλεψαν, η ράμπα αυτή ήταν απαγορευτική για να την διασχίσουμε αφού η πλαγιά ήταν γλιστερή και ο φόρτος που είχαμε στα σακίδια ήταν πολλών κιλών. Μετά από έναν έλεγχο του πεδίου η ομάδα αποφάσισε να κατέβει προσεκτικά από ένα σαθρό, απότομο ‘’λούκι’’ με 45-50 μοίρες κλίση, χειρότερο από αυτό του Μύτικα. Με το που το κατεβήκαμε, μπήκαμε και σε ένα άλλο, δεύτερο ‘’λούκι’’ με σταθερά πιασίματα το οποίο μας κατέβασε στα λιβάδια ανάμεσα στη Ρόκα και το Γερανοβούνι.
Μόλις κατεβήκαμε από τα δύσκολα περάσματα και ξαποστάσαμε στη στάνη, κοιτώντας τριγύρω συμφωνήσαμε όλοι. Τα Τζουμέρκα είναι ένα από τα πιο εντυπωσιακά βουνά της χώρας μας. Ατελείωτοι γκρεμοί και σάρες, λούκια, κόψεις και απότομες κορφές. Ομαλά λιβάδια που μετεωρίζονται χίλια πεντακόσια μέτρα ψηλότερα από τις κοιλάδες, τα Τζουμέρκα δεν είναι ένα απλό βουνό! πορεία μας είναι τώρα πάνω στην κορυφογραμμή. Αφήσαμε στα αριστερά μας την βράχινη κορυφή της Ρόκας και μετά από περίπου 3 ώρες καταλήξαμε στην επιβλητική κορυφή της Στρογκούλας που υψώνεται πάνω από το παλιό κεφαλοχώρι των Πραμάντων στα 2.112μ. Στη συνέχεια κινηθήκαμε πάνω στο μονοπάτι με τα κόκκινα σημάδια και καταλήξαμε στο καταφύγιο Πραμάντων. Εκεί, ο καταφυγιάρχης αφού μας μαγείρεψε ντόπια εδέσματα μας κατέβασε στη πλατεία των Πραμάντων όπου χαλαρώσαμε κάτω από τον αγέρωχο πλάτανο. Μια τελευταία στάση στο ιστορικό γεφύρι της Πλάκας και επιστροφή ξανά στην αφετηρία μας, στο χωριό Καταρράκτης.
Βουνό δύσκολο τα Τζουμέρκα, εδώ είναι το ‘’βασίλειο’’ της σάρας των μεγάλων κλίσεων και της πέτρας. Ένα καλό άρβυλο, μπατόν είναι τα πλέον απαραίτητα, ενώ το gps κρίνεται ιδιαίτερα χρήσιμο μιας και σχεδόν όλες οι πορείες περνούν από συγκεκριμένα περάσματα. Επίσης καλό θα είναι να γνωρίζουν τα μετεωρολογικά δεδομένα της περιοχής γιατί στα Τζουμέρκα ξεσπούν βίαιες καταιγίδες.
Κείμενο-φωτογραφίες: Σάκης Γκαρίπης   11-12/7/2011. 27-28/7/2014.

καταφύγιο Καταρράκτη

Μονοπάτι Βίδρας, Άραχθος, Τζουμέρκα

Το παραποτάμιο αυτό μονοπάτι κινείται για σχεδόν 16 χιλιόμετρα στις όχθες του κυρίαρχου ποταμού της περιοχής Άραχθου. Σημεία εκκίνησης ή τερματισμού είναι το γεφύρι της Πλάκας και η γέφυρα Τζάρη. Αν και μεγάλο σε μήκος είναι αρκετά εύκολο και ήπιο μονοπάτι χωρίς υψομετρικές διαφορές, ενώ θα χρειαστούμε 6-7 ώρες περίπου για να το ολοκληρώσουμε και ανάλογα τις στάσεις και τη διάθεση για βουτιές. Προσφέρει μοναδικές εικόνες στον Άραχθο με τα κρυστάλλινα και γαλαζοπράσινα νερά του αλλά και τη δυνατότητα για κολύμπι στις όχθες του το καλοκαίρι. Πολύ καλή θέα και στις κορυφές των Τζουμέρκων. Όλη η διαδρομή εδώ.

Κοιτώντας τη φαρδιά κοίτη του Αράχθου λίγο μετά την είσοδο στο μονοπάτι

Θέα προς Τζουμέρκα

Αυχένας Μελισσουργών, Τζουμέρκα

Ο αυχένας των Μελισσουργών βρίσκεται στην ανατολική πλευρά των Τζουμέρκων, πάνω από τη θέση Μπαλτινέζι στα 1700 μέτρα υψόμετρο. Είναι το χαμηλότερο υψομετρικά σημείο ανάμεσα στην Κακαρδίτσα και τα Τζουμέρκα, ενώ για χρόνια υπήρξε πέρασμα ανταρτών και κτηνοτρόφων από τα βουνά της Ηπείρου στα βουνά της Θεσσαλίας.Το Αυτί δίνει πρόσβαση στα Θεοδώριανα και στις κορφές του Κρυάκουρα, ενώ μετά από χορταστική πορεία σε κορυφογραμμή φτάνουμε στο Σταυρό των Μελισσουργών (2000μ) με θέα προς Άγραφα, Χατζή, Όρη Βάλτου και νοτιότερα ως τα Ευρυτανικά βουνά και το Βελούχι.
Η ανάβαση στο πέρασμα του αυχένα είναι ένα πέρασμα στο χρόνο και την ιστορία του τόπου.

Ο αυχένας φορτωμένος με χιόνια

Κατ.Μελισσουργών- Αγκάθι - κορυφή Πλάκα(2360μ) - Μπαλτινέσι - καταφύγιο, Τζουμέρκα

Χειμερινή ανάβαση στην κορυφή Πλάκα (2360μ), στην ανατολική πλευρά του βουνού.
Περιγραφή διαδρομής: Εκκίνηση από το ορειβατικό καταφύγιο Μελισσουργών. Στην αρχή κινούμαστε στο δασικό δρόμο, μέχρι την πηγή Αγκάθι. Εκεί θα αφήσουμε το δρόμο και θα ανηφορίσουμε προς τα μαντριά συνεχίζοντας πορεία δυτική. 40 λεπτά μετά την πηγή φτάνουμε σε ράμπα με κλίση 40°, όπου και βάζουμε crampon. Θα χρειαστούμε άλλη μισή ώρα για να φτάσουμε στο μέγα λάκκο στα 1800μ. Αφού τραβερσάρουμε πάνω από τη λάκκα φτάνουμε στη βάση πλαγιάς με 40° με 50° κλίση κατά σημεία. Αυτή θα μας ανεβάσει "γρήγορα" από τα 1800 στα 2150μ, πάνω από το οροπέδιο της Μπέσενας. Βλέπουμε πλέον δυτικά και όλο το βόρειο κομμάτι των Τζουμέρκων. Από εκεί θα συνεχίσουμε πιο ήπια ανάβαση για να φτάσουμε σε ενδιαφέρον οροπέδιο γεμάτο δολίνες στα 2300μ. Στη συνέχεια φτάνουμε στην κορυφή Πλάκα μετά από 5.30 ώρες περίπου από το καταφύγιο (6,7 χιλιόμετρα). Μοναδική θέα στους Μελισσουργούς, στην Κακαρδίτσα και το Περιστέρι. Επιστροφή από τη θέση Κελάρι πάνω από τον αυχένα των Μελισσουργών και στη συνέχεια παίρνουμ το δασικό δρόμο που έρχεται από το Αγκάθι και καταλήγει στη θέση "Μπαλτινέσι". Σύνολο διαδρομής 17 χιλιόμετρα για τα οποία χρειάστηκαν 11.30 ώρες.
Λεπτομέρειες της κυκλικής πορείας στο wikiloc

ανηφορίζοντας πάνω από την πηγή Αγκάθι

Η ράμπα πριν το μέγα Λάκκο.Η κλίση μεγαλώνει.

Κατ.Μελισσουργών - Αετός - Μελισσουργοί, Τζουμέρκα

Εκκίνηση από το ορειβατικό καταφύγιο Μελισσουργών στο δασικό δρόμο που πάει για Μπαλτινέσι. Μετά από 50 λεπτά  φτάνουμε στην πηγή "Αγκάθι", όπου αφήνουμε το χωματόδρομο και ανηφορίζουμε ελαφρά προς τα μαντριά της περιοχής. Ο Αετός είναι πλέον αρκετά κοντά, μία τελευταία ανηφόρα μας χωρίζει από τη χαμηλή αυτή κορυφή. Η θέα ωστόσο είναι εντυπωσιακή αφού βρίσκεται στο κέντρο της αμφιθεατρικής λεκάνης, που σχηματίζουν τα βουνά. Έτσι από δυτικά έχουμε τα Τζουμέρκα, από ανατολικά την Κακαρδίτσα, νότια τον αυχένα των Μελισσουργών και στο μοναδικό σημείο του ορίζοντα όπου δε βλέπουμε βουνό είναι προς το ομώνυμο χωριό. Η διαδρομή συνεχίζει σε δασικό δρόμο πάνω από το ρέμα της Κρανιάς για να καταλήξει στο χωριό των Μελισσουργών. Είναι μήκους 10 χιλιομέτρων και λεπτομέρειες μπορείτε να δείτε στο wikiloc.

Η κορυφή Πλάκα (2360μ) δεσπόζει στην περιοχή

Ματσούκι - κορυφή Καταρραχιά, νότια Πίνδος

Η ανάβαση έγινε πάνω από το χωριό Ματσούκι στο δρόμο που πάει για τον αυχένα του Μπάρου. Σε κάποια φάση αφήνουμε το δρόμο για να ανηφορίσουμε και να τραβερσάρουμε στον ομαλό Καταρραχιά στα 2270μ. Το όνομα της κορυφής προήλθε από αντάρτη της περιοχής. Βρίσκεται ανάμεσα στην Τσούμα Πλαστάρι και την Κακαρδίτσα, ενώ έχει θέα στα γειτονικά Τζουμέρκα. Στο βορρά βλέπουμε την Τύμφη, το Σμόλικα και τη Νεμέρτσκα ενώ στο νότο τα επιβλητικά Άγραφα.
Ακόμα δίνει ωραία θέα και στη λεκάνη απορροής της χαράδρας "Καρλίμπου" (φαράγγι Πύλη Παραδείσου). Η επιστροφή έγινε από το διάσελο ανάμεσα στον Καταρραχιά και την Κακαρδίτσα με ωραία θέα προς το Ματσούκι.
Συνολικό μήκος διαδρομής ήτανε 8,6 χιλιόμετρα. Περισσότερες πληροφορίες για τη διαδρομή στο wikiloc. Η ανάβαση έγινε στις 7 Δεκεμβρίου 2015.

Αριστερά η ψηλότερη Κακαρδίτσα, δεξιά Τζουμέρκα

Ευρυτανικά και Θεσσαλινκά Άγραφα panorama

Κακαρδίτσα-Τζουμέρκα (Στρογγούλα)

Trekking Athamanicus, day I, διάσχιση κορυφογραμμής Τζουμέρκων

Η πρώτη μέρα του trekking Athamanicus περιλάμβανε το κομμάτι:
Καταφύγιο Μελισσουργών - καταφύγιο Πραμάντων - κορυφή Στρογγούλα - κορυφογραμμή - διάσελο Γερακοβουνίου/Ρόκας - μέγα λάκκος - Αγκάθι - Μπαλτινέζι όπου και είχε στηθεί το camp I
Περιγραφή της διαδρομής ΕΔΩ

Στο βάθος ο καταρράκτης "Κεφαλόβρυσο"

Κορυφογραμμή Κακαρδίτσας, νότια Πίνδος

Η διαδρομή περιλαμβάνει το βόρειο κομμάτι του ορεινού όγκου της Κακαρδίτσας, από την ομώνυμη κορυφή σχεδόν μέχρι τον Καταρραχιά.
Περιγραφή: Συνεχίζοντας πορεία βόρεια από την ψηλότερη κορυφή της περιοχής αρχικά θα χάσουμε ύψος και έπειτα θα τραβερσάρουμε για να ξαναπιάσουμε την κορυφογραμμή.  Συνεχίζουμε καβάλα στα 2300μ βλέποντας μπροστά μας τον Καταρραχιά. Στα δυτικά έχουμε πολύ καλή θέα διαρκώς προς το Ματσούκι και τη χαράδρα του Καλαρύτικου ποταμού, ενώ ανατολικά κοιτάμε Θεσσαλία και Ασπροπόταμο. Πίσω μας έχουμε την κορυφή της Κακαρδίτσας και ΝΑ τα Τζουμέρκα σε πρώτο πλάνο. Πριν τον Καταρραχιά υπάρχουν 3 καταβόθρες που τροφοδοτούν με νερό τις πολλές πηγές που βρίσκονται πάνω από το χωριό. Τα νερά των πηγών αφού ενωθούν συνεχίζουν τη διαδρομή τους μέσα στο φαράγγι του Ματσουκίου για να πέσουν με ορμή από τον καταρράκτη Καμίλι και να ενωθούν με το Κόκκινο ποτάμι.
Το φωτογραφικό υλικό είναι από το 1ο "Trekking Athamanicus"

κατηφορίζοντας μετά την κορυφή

τραβερσάροντας για να πιάσουμε κορυφογραμμή