Άνω Χαλκιόπουλο - Πυροφυλάκιο - σπήλαιο Άγιου Ανδρέα, όρος Καλάνα

 Το όρος Καλάνα αποτελεί τη νοτιότερη απόληξη της οροσειράς του Βάλτου και ανήκει στο βόρειο άκρο του νομού Αιτωλοακαρνανίας. Ο ασβεστολιθικός όγκος του υψώνεται απότομα μέχρι τα 1520μ. όπου βρίσκεται και η ψηλότερη κορυφή. Προσφέρει εξαιρετική θέα στη λίμνη Κρεμαστών, η οποία οριοθετεί τους νομούς Αιτωλοακαρνανίας και Ευρυτανίας. Η μακροσκελής κορυφογραμμή του προσφέρει χορταστική διάσχιση από τον Εμπεσό στο άνω Χαλκιόπουλο ή αντίστροφα. Εκατέρωθεν του ορεινού όγκου κυλάνε στα δυτικά ο Ίναχος ποταμός και στα ανατολικά ο Αχελώος.

Μία προσέγγιση προς το βουνό μπορεί να γίνει από το άνω Χαλκιόπουλο προς χαρακτηριστικό πυροφυλάκιο στα 1140μ που δίνει εξαιρετική θέα στη λίμνη των Κρεμαστών. Η λίμνη κατασκευάστηκε το 1964 από τη ΔΕΗ και είναι ο μεγαλύτερος τεχνητός ταμιευτήρας της Ελλάδας. Το φράγμα έγινε στη θέση "Πήδημα Κατσαντώνη" στη συμβολή Αχελώου, Αγραφιώτη και Ταυρωπού. Λίγο πριν το Πυροφυλάκιο ξεκινάνε μονοπάτια προς την κορυφογραμμή ή προς το σπήλαιο-ασκηταριό του άγιου Ανδρέα που ασκήτεψε εκεί για αρκετά χρόνια. Το μονοπάτι για το σπήλαιο κινείται σε εντυπωσιακό ζωνάρι με αρκετά μέτρα ορθοπλαγιάς πλάι του. Η διαδρομή έγινε με Green Oliver και το ίχνος της εδώ.

Εύηνος ποταμός

 Ο Εύηνος ή Φίδαρης είναι κυρίαρχο ποτάμι της Αιτωλοακαρνανίας με μήκος 90 χιλιόμετρα. Η αρχαία ονομασία του είναι Λυκόρμος και μετονομάστηκε σε Εύηνο από τον ομώνυμο βασιλιά των Αιτωλών που πνίγηκε στα νερά του. Στον Εύηνο επίσης σκότωσε ο Ηρακλής τον Κένταυρο Νέσσο γιατί πήγε να βιάσει τη γυναίκα του Διηάνειρα. Πηγάζει από τα ΒΔ Βαρδούσια, ανάμεσα στη Γραμμένη Οξιά και την Αρτοτίνα. Ξεκινάει με πορεία δυτική και σύντομα θα εισχωρήσει στα περίφημα στενά του και κατόπιν η ροή του διακόπτεται από τεχνητή λίμνη, η οποία ξεκίνησε το 1992 και ολοκληρώθηκε το 2001, συμβάλλοντας στην υδροδότηση της Αθήνας. Μετά τη λίμνη το ποτάμι συνεχίζει για αρκετά χιλιόμετρα σε βαθιά χαράδρα ιδιαίτερου φυσικού κάλλους που σχηματίζεται από τους γύρω ορεινούς όγκους. Στην ένωση του με το Γιδομαντρίτη ποταμό η μορφολογία της κοίτης αλλάζει για να φαρδύνει αρκετά και να κινηθεί προς το νότο. Στην συνέχεια υπάρχει το διάσημο γεφύρι της Αρτοτίβας και μετά από λίγο ο Εύηνος θα δεχτεί τα νερά του Κότσαλου. Κατόπιν περνάει ανάμεσα από τη λίμνη Τριχωνίδα και την ορεινή Ναυπακτία και με πορεία ΝΔ εκβάλλει ανατολικά του Μεσολογγίου ολοκληρώνοντας το ταξίδι του.

Η διαδρομή που καταγράφτηκε ξεκινάει λίγο μετά την Κάτω Χρυσοβίτσα σε χαρακτηριστική πινακίδα και εισχωρεί σε δασωμένο μονοπάτι. Έπειτα από πέντε χιλιόμετρα θα φτάσουμε στον ποταμό Εύηνο, στο ύψος του ιστορικού γεφυριού της Αρτοτίβας. Αποτελεί σημείο αναφοράς αφού συνέδεε τις επαρχίες Τριχωνίδας, Μεσολογγίου, άνω Ναυπακτίας και Ευρυτανίας. Βρίσκεται πάνω στο μονοπάτι που ένωνε τα χωριά της κάτω Χρυσοβίτσας και του Αχλαδόκαστρου. Είναι μονότοξο με άνοιγμα 22,3 μέτρων και η τεχνοτροπία του θυμίζει Ηπειρώτικα γεφύρια. Χτίστηκε κατά την Ενετοκρατία (1400 με 1500) και είναι το αρχαιότερο γεφύρι της Αιτωλοακαρνανίας. Η διαδρομή συνεχίζει ανηφορικά μετά το γεφύρι για να βγει στην πίσω πλευρά μίας ράχης. Από εκεί έχουμε εικόνα στον ποταμό Κότσαλο, σημαντικό τροφοδότη του Εύηνου. Μετά από σχετικά απότομη κατηφόρα φτάνουμε στην κοίτη του Κότσαλου περνώντας τον απέναντι από γέφυρα που υπάρχει και αρκετά κοντά στην ένωση του με τον Εύηνο. Μετά από λίγο βρίσκουμε και το διάσημο "Καρέλι", ένα ξύλινο κουτί που στηρίζεται σε συρματόσχοινα και χρησιμοποιήθηκε τους παλαιότερους καιρούς για το πέρασμα του Εύηνου. Η διαδρομή εδώ.

Ματιά στον Εύηνο